A Double Child Coffin from the Southern Crypt of the Holy Trinity Church in Radzyń Podlaski (19th Century)
DOI:
https://doi.org/10.15584/anarres.2022.17.8Słowa kluczowe:
child, crypt, coffin, wood, microscope, 19th century, Radzyń Podlaski, PolandAbstrakt
The lives of children in the past were both ephemeral and fragile. The birth of a child, although expected and prayed for, was inevitably connected with the fear of death of both the mother and child, and every childbirth was a kind of a challenge. Unfortunately, in many cases, it finished with death during the delivery or just after. Surviving childhood safely was a constant struggle for the smaller members of a community. This information is evidenced during archaeological explorations of churches and burial grounds. No matter whether they were rich or poor, death took its toll on every social group. There was only the difference in the way of burial ceremony and accessories attributed to it. Some of the child burials were comparable with the richest burials of adults. One of them, a burial in a double coffin, attracted archaeologists’ attention at the very beginning of exploration in Radzyń Podlaski. A child burial in a double coffin can be classified as a unique find, not only in the area of Poland but also in Europe.
Bibliografia
Antkowiak L. 1999. Materiały do ćwiczeń z oznaczania drewna. Poznań: Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu.
Białostocki J. 1961. Teoria i twórczość. O tradycji i inwencji w teorii sztuki i ikonografii. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Polska Akademia Nauk.
Bogucka M. 1962. Gdańsk jako ośrodek produkcyjny w XIV– XVII wieku. Warszawa: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk.
Bystroń J. S. 1960. Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI–XVIII, 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Dudziński T., Grupa D., Grupa M. and Nowak M. 2020. Badania w krypcie pod prezbiterium kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Piasecznie, gm. Gniew, woj. pomorskie. Raport 15, 243–255.
Dudziński T., Grupa M., Grupa D., Krajewska M., Majorek M., Nowak M., Nowak S., Przymorska-Sztuczka M. and Wojciechowska A. 2015. Tajemnice szczuczyńskich krypt, 3. Grajewo, Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Dudziński T., Krajewska M. and Grupa M. 2013. Krypty kościoła p.w. Imienia NMP w Szczuczynie źródłem do badań historycznych. In M. Grupa and T. Dudziński (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn – 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 9–20.
Fischer A. 1938. Drzewa w wierzeniach i obrzędach ludu polskiego. Lwów: Towarzystwo Ludoznawcze.
Gerald-Wyżycki J. 1845. Zielnik ekonomiczno-techniczny czyli opisanie drzew, krzewów i roślin dziko rosnących w kraju, jako też przyswojonych, z pokazaniem użytku ich w ekonomice, rękodziełach, fabrykach i medycynie domowej, z wyszczególnieniem jadowitych i szkodliwych oraz mogących służyć ku ozdobie ogrodów i mieszkań wiejskich ułożony dla gospodarzy i gospodyń, 1. Warszawa: nakładem autora.
Greguss P. 1959. Holzanatomie der europäischen Laubhölzer und Sträucher. Budapest: Akademiai Kiado.
Grosser D. 1977. Die Hölzer Mitteleuropas. Ein mikrophotographischer Lehratlas. Berlin, Heidelberg, New York: Springer.
Grupa D. 2019. Laying waste in archaeological sites the problems of damage to historical sacred objects as a result of human activity. Fasciculi Archaeologiae Historicae 32, 189–199.
Grupa D. and Grupa M. 2015. Vanitas, z kręgu badań nad śmiercią i przemijaniem. Pomorania Antiqua 24, 91–96.
Grupa M. 2005. Ubiór mieszczan i szlachty z XVI–XVIII wieku z kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Grupa M., Grupa D., Kozłowski T., Krajewska M., Majorek M., Nowak M., Nowak S., Przymorska-Sztuczka M., Wojciechowska A. and Dudziński T. 2014. Tajemnice szczuczyńskich krypt, 2. Grajewo, Toruń: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Grupa M., Kozłowski T., Jankauskas R., Grupa D., Krajewska M., Krakowska S., Majorek M., Mosiejczyk J., Nowak M., Nowak S., Przymorska-Sztuczka M. and Wojciechowska A. 2015. Tajemnice krypty w kaplicy św. Anny [Secrets of the crypt in St. Ann chapel]. Gniew: Stowarzyszenie Centrum Aktywnych Gniew.
Grupa M. and Łukaszewicz J. W. 2019. Silk band and metal appliqués of a child bonnet from the northern crypt of the parish church in Gniew. Analecta Archaeologica Ressoviensia 14, 137–153.
Hapka P. 2017. Perły Renesansu w powiecie radzyńskim. Kościoły Trójcy Św. w Radzyniu Podlaskim i Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Czemiernikach. Radzyń Podlaski: Powiat Radzyński.
Jabłoński T. 2003. Dr Franciszek Załoziecki (1804–1852) (w 150 rocznicę zgonu). Rocznik Międzyrzecki 34, 104–116.
Jarmuł S. 1995. Szkice z dziejów Radzynia Podlaskiego i byłego powiatu radzyńskiego. Radzyń Podlaski: Wydawnictwo Radzyń Podlaski.
Kizik E. 1998. Śmierć w mieście hanzeatyckim w XVI–XVIII wieku. Studium z nowożytnej kultury funeralnej. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Kizik E. 2001. Wesele, kilka chrztów i pogrzebów. Uroczystości rodzinne w mieście hanzeatyckim od XVI do XVIII wieku. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Kluk K. 1778. Roslin potrzebnych, pozytecznych, wygodnych, osobliwie kraiowych, albo ktore w kraiu uzyteczne byc mogą, utrzymanie, rozmnozenie i zazycie, 2: O drzewach i ziołach dzikich, lasach etc. Warszawa: Drukarnia Jego Krolewskiey Mci i Rzeczypospolitey u xx: Scholarum Piarum.
Kokociński W. 2005. Anatomia drewna. Poznań: Prodruk.
Kolaska K., Michalik J. and Grupa M. 2020. Rich or Modest – Analysis and Reconstruction of the Appearance of a Child’s Coffin from 1779 from the Church of St. Nicholas in Gniew (Pomerania Province, Poland). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica 35, 57–71.
Koprowska-Głowacka A. 2016. Magia ludowa z Pomorza i Kujaw. Gdynia: Region.
Kozłowski T. and Krajewska M. 2013. Mumifikacja ciała ludzkiego – wstępne wyniki badań antropologicznych pochówków w kryptach kościoła p.w. Imienia NMP w Szczuczynie. In M. Grupa and T. Dudziński (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej Szczuczyn – 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 83–98.
Krzysik F. 1975. Nauka o drewnie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Księga urodzeń, małżeństw i zgonów 1838 = Księga urodzeń, małżeństw i zgonów. Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Radzyniu, 35/1908/0/2.4/69. Archiwum Państwowe w Lublinie.
Kujawska M., Łuczaj Ł., Sosnowska J. and Klepacki P. 2016. Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych. Słownik Adama Fischera. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Kurzej M. 2009. Jan Wolff. Monografia architekta w świetle analizy prefabrykowanych elementów dekoracji sztukatorskich. Kraków: Wydawnictwo DodoEditor.
Liber beneficiorum 1864 = Joannis Długosz senioris canonici cracoviensis Liber beneficiorum Dioecesis Cracoviensis nunc primum e codice autographo editus, 2, A. Przeździecki (ed.) (= Joannis Dlugossii senioris canonici cracoviensis Opera Omnia). Cracoviae: Typographia Kirchmajerana.
Litak S. 2000. Powstanie organizacji parafialnej a rozwój osadnictwa w ziemi łukowskiej XII–XVI w. Roczniki Humanistyczne w Lublinie 48(2), 283–307.
Maciej R., Szustecka E., Buchowski W. and Kościelak A. 2011. Na początku było drzewo, A. Rodak-Śniecińska (ed.). Warszawa: Baobab.
Majorek M. and Grupa D. 2013. Malowane czy obijane – oznaka mody czy potrzeby na przykładzie trumien z krypt kościoła w Szczuczynie (cz. 1). In M. Grupa and T. Dudziński (eds.), Tajemnice szczuczyńskich krypt. Materiały z konferencji naukowej, Szczuczyn – 21 IX 2013 r. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych w Grajewie, 69–81.
Michalska G., Zwierzchowski R. and Michalski Ł. 2011. Radzyń Podlaski. Miasto i rezydencja. In G. Michalska and D. Leszczyńska (eds.), Radzyń Podlaski. Miasto i rezydencja. Radzyń Podlaski: System-Graf Drukarnia Agencja Reklamowo-Wydawnicza w Lublinie, 11–70.
Nowak S. and Kaźmierczak A. 2019. Polychrome from the southern crypt of the church of the Holy Trinity in Byszewo in light of archaeological and conservation studies. Analecta Archaeologica Ressoviensia 14, 169–185.
Pleszczyński A. 1892. Bojarzy Międzyrzeccy. Studjum etnograficzne. Warszawa: Księgarnia M. Arcta.
Rogalski A. 2011. Ziemia radzyńska 1810–1815. Radzyń Podlaski: Radzyńskie Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych, 127–149.
Schoch W., Heller I., Schweingruber F. H. and Kienast F. 2004. Wood anatomy of central European Species. Online version: www.woodanatomy.ch, acces: 29.10.2022.
Schweingruber F. H. 2011. Anatomie europäischer Hölzer – Anatomy of European Woods. Remagen-Oberwinter: Verlag Kessel.
Skuza Z. A. 2006. Ocalić od zapomnienia. Ginące zawody w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Muza S.A.
Szymańska K. 2010. Stosunek do śmierci dziecka w kręgu elity miejskiej Śmigla w XVII i XVIII w. w świetle zachowanych płyt nagrobnych i literatury okolicznościowej. In P. Klint, M. Małkus and K. Szymańska (eds.), Kultura funeralna ziemi wschowskiej. Wschowa: Stowarzyszenie Kultury Ziemi Wschowskiej, 13–32.
Trybuszewski P. 2005. Wygląd trumien określany na podstawie badań archeologicznych przeprowadzonych w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. In H. Marcinkowska-Majewska and R. Uziembło (eds.), Non omnis moriar. Zwyczaje pogrzebowe w XVII i XVIII-wiecznym Toruniu. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, 64–71.
Tygodnik Ilustrowany 1860 = Tygodnik Ilustrowany 57(2),533–540.
Warywoda A. 1957. Drzewa użytkowe w architekturze przestrzennej i przemyśle. A–Z: Ważniejsze gatunki iglaste i liściaste produkujące drewno i inne surowce znane na międzynarodowych rynkach handlowych (= Encyklopedia Techniczna 1). Kraków: Krakowski Zespół Pracowników Naukowych.
Zawada J. 2011. Cmentarz w Radzyniu Podlaskim. Radzyński Rocznik Humanistyczny 9, 135–158.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Analecta Archaeologica Ressoviensia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
