„Singel” jako styl życia we współczesnym społeczeństwie
DOI:
https://doi.org/10.15584/kpe.2019.7.6Słowa kluczowe:
zmiany społeczno-kulturowe, małżeństwo, kohabitacja, singel, styl życiaAbstrakt
Społeczeństwo w swej istocie jest dynamiczne, ulega nieustannym przemianom wskutek rozwoju cywilizacji w szerokim rozumieniu tego słowa. Obecnie można więc mówić o głębokich przeobrażeniach np. w sferze społecznego podziału pracy (solidarność organiczna w rozumieniu Emile Durkheima, społeczeństwo usług), kultury (globalizacja, jej mediatyzacja) czy też stosunków społecznych (liberalizacja przejawiająca się m.in. we wzroście podmiotowości jednostki czy też w pluralizmie wartości). Niewątpliwie zmiany te wpływają na rodzinę. Wyraźnej deprecjacji ulega małżeństwo jako tradycyjna forma życia rodzinnego na rzecz kohabitacji, tj. związków nieformalnych czy też życia w pojedynkę. Problematyce wyborów co do form życia rodzinnego, przed jakimi „stawiana jest” obecnie jednostka, poświęcono wstępną część artykułu. W kolejnej zdefiniowano pojęcie „singel”, przyjmując uniwersalne wyznaczniki: stan cywilny (wolny); aspekt społeczny (brak bliskich intymnych związków); płaszczyzna osobista (subiektywne postrzeganie własnej osoby jako żyjącej w pojedynkę – prowadzenie jednoosobowego gospodarstwa domowego). Przedstawiono najbardziej adekwatne do obecnych realiów życia społecznego klasyfikacje osób żyjących w pojedynkę proponowane przez znawców owej problematyki, wskazano na pozytywne i negatywne aspekty tego stylu życia w świetle wyników badań. W artykule tym podjęto ponadto próbę charakterystyki stylu życia w pojedynkę, wykorzystując uzyskane wyniki badań w kontekście jego komponentów wskazywanych w literaturze przedmiotu. Warto zaznaczyć, iż niewłaściwe byłoby generalizowanie wniosków wysuniętych z analizy uzyskanych wyników z uwagi na wielkość badanej grupy (N = 110), chociaż można je traktować jako przyczynek do badań.
Downloads
Bibliografia
Bauman Z., Dwa szkice o moralności ponowoczesnej, Warszawa 1994.
Bauman Z., Moralność we dwoje [w:] Trudna ponowoczesność, red. A. Zeidler-Janiszewska, Poznań 1995.
Bauman Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2000.
Beck U., Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Warszawa 2004.
Bell D., Coming of Post – Industrial Society, A Venture in Social Forecasting, New York 1973.
Boudillard J., Społeczeństwo konsumpcyjne, jego mity i struktury, tłum. S. Królak, Warszawa 2006.
Boudillard J., Symulakry i symulacja, tłum. S. Królak, Warszawa 2005.
Buss D., Ewolucja pożądania, Gdańsk 2014.
Castells M., Społeczeństwo sieci, Warszawa 2010.
Conway J., Dorosłe dzieci rozwiedzionych rodziców, Warszawa 2010.
Czaja S., Informacja jako podstawa wdrażania zrównoważonego rozwoju [w:] Obszary badań nad trwałym i zrównoważonym rozwojem, pr. zbior., red. B. Poskrobko, Białystok–Tallin 2007.
Czernecka J., Polski singiel: obraz w mediach a autowizerunek [w:] Stereotypy a rzeczywistość na przykładzie wybranych kategorii społecznych, red. E. Malinowska, Łódź 2008.
Czernecka J., Wielkomiejscy single, Warszawa 2011.
Długosz P., Trauma wielkiej zmiany na Podkarpaciu, Kraków 2007.
Dryś A., Singiel – nowy styl życia i jego uwarunkowania wśród młodych mieszkańców Podkarpacia, Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Pedagogiczny, promotor: dr Ewa Markowska-Gos, Rzeszów 2017.
Dubas E., Przygotowanie do dorosłości – być i stawać się dorosłym, „Edukacja Dorosłych” 2015, nr 1.
Gierniek-Piotrowska M., Franecka A., Stańczak J., Stelmach K., Znajewska A., raport: Sytuacja demograficzna Polski do 2018 r. Tworzenie i rozpad rodzin, GUS, Warszawa 2019.
Górska A., Huryn V., Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych, Warszawa 2007.
Grochocińska R., Psychospołeczna sytuacja dzieci w rodzinach rozbitych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Rozprawy i Monografie”, Gdańsk 1990.
Harwas-Napierała B., Komunikacja interpersonalna w rodzinie, Poznań 2008.
Kozielecki J., Społeczeństwo transgresyjne. Szanse i ryzyko, Warszawa 2004.
Krzysztofek K., Szczepański M.S., Zrozumieć rozwój: od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych: podręcznik socjologii rozwoju społecznego dla studentów socjologii, nauk politycznych i ekonomii, Kraków 2002.
Kuciarska M., Marciniak G., Paradysz J., Rozpad małżeństw w Polsce – przyczyny i skutki, GUS, Warszawa 1993.
Mały rocznik statystyczny Polski, GUS, Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2016.
Mandal E., Kobiecość i męskość – popularne opinie a badania naukowe, Warszawa 2003.
McLuhan M., Zrozumieć media. Przedłużenie człowieka. Wybór tekstów, Warszawa 2004.
Ochnik D., Znaczenie i problemy definicyjne pojęcia singiel w naukach społecznych, „Studia Psychologiczne” 2012, t. 50.
Pieprzycka E., Kobiety żyjące w pojedynkę, Warszawa 2008.
Pulus K., Zalety i wady życia w pojedynkę w percepcji młodych dorosłych nieposiadających partnera życiowego [w:] Zalety i wady życia w rodzinie i poza nią, red. A. Kotlarska-Michalska, „Roczniki Socjologii Rodziny. Studia socjologiczne oraz interdyscyplinarne”, t. XX, Poznań 2010.
Ritzer G., Klasyczna teoria socjologiczna, przeł. H. Jankowska, Poznań 2004.
Stańczak J., Stelmach K., Urbanowicz M., raport GUS: Małżeństwa oraz dzietność w Polsce, GUS, Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy, Warszawa 2016.
Stein P., Być singlem – próba zrozumienia życia singli [w:] Socjologia codzienności, red. P.M. Sztompka, M. Bogunia-Borowska, Kraków 2008.
Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2002.
Tonnis F., Wspólnota i stowarzyszenie – rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 1988.
Witkowski L., Rozwój i tożsamość w cyklu życia: studium koncepcji Erika H. Eriksona, Łódź 2009.
Wojciechowska J., Okres wczesnej dorosłości – zagrożenia rozwoju [w:] Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, red. A.J. Brzezińska, Gdańsk 2005.
Zajączkowska M.J., Rola mediacji wśród sposobów rozwiązywania konfliktów małżeńskich i rodzinnych [w:] „Kocha się raz?”: miłość w relacjach partnerskich i rodzinnych, pr. zbior., red. W. Muszyński, Toruń 2009.
Ziółkowski M., Utowarowienie życia społecznego a kapitały społeczne [w:] Kręgi integracji i tożsamości. Polska. Europa. Świat, red. W. Wesołowski, J. Włodarek, Ogólnopolski XII Zjazd Socjologiczny, 15–18 września 2004, Warszawa 2005.
Bańka A., Bezdecyzyjność kariery jako psychospołeczny wzór tranzycji do dorosłości. Konstrukcja i charakterystyka psychometryczna skali decyzyjności kariery, „Czasopismo Psychologiczne – Psychological Journal”, Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań, http://www.czasopismopsychologiczne.pl/files/articles/2014_PDF_2/14-KA-BANKA_str_305-318.pdf
buziak.pl/pl/singiel-w-statystykach
Lubelska K., Życie singla, „Polityka” 21 X 2006, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1503432,1,zycie-singla.read
Ochnik D., Psychospołeczne konsekwencje bycia singlem u kobiet i mężczyzn, rozprawa doktorska pod kierunkiem naukowym prof. zw. dr hab. Eugenii Mandel, Uniwersytet Śląski, Wydział Pedagogiczny i Psychologiczny, Instytut Psychologii, Katowice 2016, http://www.sbc.org.pl/Content/233560/doktorat3714.pdf
Seksualność Polaków 2017, wyniki raportu prof. Z. Izdebskiego, https://dimedic.eu/pl/wiedza/seksualnosc-polakow-2017-wyniki-raportu
Seksualność Polaków 2017 – nadal jesteśmy grzeczni i powściągliwi, raport (pełne wyniki), https://mediarun.com/pl/marketing/seksualnosc-polakow-2017-nadal-jestesmy-grzeczni-powsciagliwi-pelne-wyniki.html
Singielki mają gorzej od singli. Taka jest prawda, wywiad K. Lubinieckiej z psychologiem Tomaszem Grzybem, Wyborcza.pl, 15 marzec 2011, http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,9252375,Singielki_maja_gorzej_od_singli__Taka_jest_prawda.html
Skware W. (red. Bankier.pl), raport na podstawie danych statystycznych GUS: 9 wykresów o ślubach, rozwodach Polaków, które warto zobaczyć, https://www.bankier.pl/wiadomosc/9-wykresow-o-slubach-i-rozwodach-Polakow-7716897.html
Sowa A., Młodzi Polacy podliczają państwo i głośno mówią „nie”, „Polityka”, 21 listopad 2017, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1728302,1,mlodzi-polacy-podliczaja-panstwo-i-glosno-mowia-nie.read
Stępień M., Topolewska E., Style tożsamości w ujęciu Berzonsky’ego a prokrastynacja [w:] Młoda psychologia, red. E. Topolewska, E. Skinina, E. Skrzek, t. 2, Warszawa 2014, https://bon.edu.pl/media/book/pdf/Style_tozsamosci_w_ujeciu-MS-ET.pdf
Szwarc A., Zmiany stanu cywilnego we współczesnej Europie. Kierunek przemian oraz jej determinanty, „Rozprawy Społeczne” 2017, t. 11, nr 3, http://rozprawy-spoleczne.pswbp.pl/pdf/rs_3_2017__art__2.pdf
Wilk E., Polska epidemia samotności, „Polityka”, 8 luty 2019, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1549069,1,polska-epidemia-samotnosci.read
Wyniki badań „Pokolenie wyżu” przeprowadzanych przez dziennik „Metro” w 2008 r., buziak.pl/pl/singiel-w-statystykach
Żurek A., Single – kategoria społeczna i styl życia, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, 51/2014, http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:3yYhScm6_PoJ:cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_8697/c/039_054_
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.