Rzecz o metaforze kulinarnej w relacjach meczów siatkarskich – szkic problemu

Wioletta Kochmańska

doi:10.15584/slowo.2023.14.7

Authors

Wioletta Kochmańska Uniwersytet Rzeszowski https://orcid.org/0000-0002-0099-176X

DOI:

https://doi.org/10.15584/slowo.2023.14.7

Keywords:

culinary metaphor, volleyball match report, sport-media discourse, linguistic discourse analysis, cognitivism

Abstract

The subject of the research in this work is culinary metaphors that shape the comments by the experts and journalists during the coverage of Plus League volleyball matches on the Polsat Sport channel. Formal analysis of selected structures supplemented by a short description of the sport-media discourse and an outline of the specifics of the correlation between image and word in selected broadcasts was conducted in the framework of cognitive research using the theory of cognition proposed by George Lakoff and Mark Johnson. A wider perspective of the problem is also presented – a discourse analysis anchored in semiotics. As a result, the functions that the analysed type of linguistic creation and interpretation perform in the sport commentary have been specified emphasizing that they are both derived from the goals of the media broadcaster and the conditioning of the conventions within the analysed media genre.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Baker, Ch. (2005). Studia kulturowe. Teoria i praktyka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Bańko, M. (2006). Polszczyzna na co dzień. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bednarski, L., Hądzelek, K., Domański, W., Głuszek, Z., Imiołczyk, A., Kościelniak, A., Malarecki, I., Miller, A.T., Pac-Pomarnacki, A., Ważny, Z., Skrzypek, E., Całka, A., Krawczyk, E., Słomka, B., Zaniewska, B. (red.). (1987). Mała encyklopedia sportu (t. 1–2). Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka.

Białek-Szwed, O. (2017). Media a zjawisko agresji w sporcie. Zeszyty Naukowe KUL (60) 2, 175–185.

Birreli, S. i Loy. J., jun. (2003). Sport w mediach: gorący i zimny. W: A. Gwóźdź (red.), Media – eros – przemoc. Sport w czasach popkultury (s. 228–252). Kraków: Universitas.

Collins, J. (1998). Telewizja a postmodernizm. W: R.C. Allen (red.), Teledyskursy. Telewizja w badaniach współczesnych (s. 301–322). Kielce: Szumacher.

Grochala, B. (2019). Językowe przejawy komercjalizacji sportu w mediach. W: D. Mańkowski, W. Woźniak (red.), Sport w ponowoczesności. Konteksty, perspektywy badawcze, narracje (s. 87–98). Gdańsk: Wydawnictwo w Podwórku.

Gwóźdź A. (2003). Media i sport. Wprowadzenie. W: A. Gwóźdź (red.), Media – eros – przemoc. Sport w czasach popkultury (s. 7–20). Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawnictwo Prac Naukowych UNIVERSITAS.

Jarosz, B. (2015). O języku specjalistycznym w komentarzu sportowym (na przykładzie relacji z meczów siatkarskich). Socjolingwistyka XXIX, 269–282.

Kępa-Figura, D. (2009). Intencje (czy intencja) nadawców medialnych, czyli fatyczność współczesnej komunikacji medialnej. W: I. Hofman, D. Kępa-Figura (red.), Współczesne media. Status, aksjologia, funkcjonowanie (s. 416–425). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej.

Kita, M. (1979). Problem ustrukturyzowania tekstów radiowych i telewizyjnych sprawozdań sportowych. Socjolingwistyka II, 133–148.

Kochmańska, W. (2019). Sądy, komentarze, dyskusje – o funkcji słowa w bloku transmisji meczu siatkarskiego (studium przypadku). W: D. Mańkowski, W. Woźniak (red.), Sport w ponowoczesności. Konteksty, perspektywy badawcze, narracje (s. 114–123). Gdańsk: Wydawnictwo w Podwórku.

Lakoff, G., Johnson, M. (1988). Metafory w naszym życiu. Warszawa: Aletheia.

Lisowska-Magdziarz, M. (2008). Media powszechne. Środki komunikowania masowego i szerokie paradygmaty medialne w życiu codziennym Polaków u progu XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Maćkiewicz, J. (2016). Jak można badać przekazy multimodalne. Język Polski, XCVI, 2, 18–27.

Nowak, P., Piechota, M. (2012). Gdzie się bawić, w co się bawić – przestrzeń społeczna. W: M. Piechota, G. Stachyra, P. Nowak (red.), Rozrywka w mediach i komunikacji społecznej: wybrane zagadnienia (s. 255–298). Lublin: Wydawnictwo WSPA.

Ostrowski, A. (2007). Telewizyjna transmisja sportowa, czyli największy teatr świata. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Ostrowski, A. (2009). Dwa światy, dwie rzeczywistości, czyli telewizyjna transmisja sportowa. W: M. Graszewicz, J. Jastrzębski (red.), Teorie komunikacji i mediów (s. 385–389). Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT.

Ożdżyński, J. (1979). Mówione warianty wypowiedzi w środowisku sportowym. Wrocław–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Paroń, K. (2011). Rzeczywistość to metafora – próba kognitywnej analizy metafor w felietonach Jerzego Urbana. Folia Literaria Polonica (14), 43–53.

Skowronek, B. (2013). Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego.

Szczepaniak, J. (2017). Tekst (i) obraz w lingwistycznej analizie dyskursu. Socjolingwistyka XXXI, 7–20.

Tokarski, R. (2010). Słownictwo jako interpretacja świata. W: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski (s. 343–370). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej.

Wasztyl, I. (2017). Sport jako wojna – na przykładzie telewizyjnych transmisji sportowych z meczów piłki nożnej. Oblicza Komunikacji 10: Obrazy wojny w mediach pamięci i języku, 153–168.

Wilkos, A. (2017). Mężczyzna jak brzoskwinia, kobieta jak cebula – metaforyka gastronomiczna w języku portugalskim. W: W. Żarski, T. Piasecki (red.), Kuchnia i stół w komunikacji społecznej. Tekst, dyskurs, kultura (s. 227–233). Wrocław: Waldemar Żarski, Tomasz Piasecki & Oficyna Wydawnicza ATUT.

Wiśnicki, M. (2006). Struktura językowa telewizyjnego komentarza sportowego – próba charakterystyki. Studia Medioznawcze 4, 12–32.

Doroszewski W. Słownik języka polskiego: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/sport;5499841.html.

Encyklopedia PWN: https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/Sport.html.

Jędraszczak, P. (2017) Obrona Częstochowy w Wiedniu, czyli o metaforyce w języku komentatorów sportowych: http://naukowy-przeglad-dziennikarski.org/nr/2017.4/04.%20Paulina%20J%C4%99draszczak.pdf.

Słownik języka polskiego PWN: https://sjp.pwn.pl/szukaj/Sport.html.

Żmigrodzki P. Wielki słownik języka polskiego – WSJP: https://wsjp.pl/