O gniewie w poezji Genowefy Jakubowskiej-Fijałkowskiej
DOI:
https://doi.org/10.15584/tik.2025.3Słowa kluczowe:
Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, gniew, poezja, kobieta, zaangażowanieAbstrakt
W artykule „O gniewie w poezji Genowefy Jakubowskiej-Fijałkowskiej” opisuję fenomen wierszy, które są raczej nietypowe w polskim krajobrazie poetyckim, choć ważne z indywidualnego i społecznego punktu widzenia. Proponuję spojrzeć na twórczość poetki przez pryzmat emocji gniewu obecnego w jej poezji. Gdyż gniew stanowi w poezji Jakubowskiej-Fijałkowskiej jeden z głównych czynników konstrukcji utworów. Interesuje mnie ewolucja owej ekspresji w różnych zbiorach, a także powiązania między autonomią oraz autorskim zaangażowaniem we współczesne problemy społeczne. Porównując opinie krytyków, wskazuję różne przykłady użytecznego „gniewu” oraz charakteryzuję zaangażowany styl poetki oraz cechy jej poetyckiej ekspresji.
Downloads
Bibliografia
Antologia #2, New Polish Poets Series, red. Marcin Orliński i Dawid Jung, Off Press, Zeszyty poetyckie, Londyn 2010.
Arystoteles, Etyka nikomachejska, (347-330 p.n.e), tłum. Daniela Gromska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Barrett Feldamn Lisa, The theory of constructed emotion: An active inference accountof interoception and categorization, „Social Cognitive and Affective Neuroscience”, vol. 12, no 1, 2016, s. 20-46; - How Emotions are Made, Houghton Mifflin Harcourt, Boston 2017.
Broniewski Władysław, Ballady i romanse, w: tenże, Drzewo rozpaczające, Jerozolima 1945.
Czuły nóż, Instytut Mikołowski, Mikołów 2006.
I wtedy minie twoja gorączka - wybór wierszy z lat 1994–2009, Instytut Mikołowski, Mikołów 2010.
Jakubowska-Fijałkowska Genowefa, Dożywocie, Wydawnictwo Miniatura, Kraków 1994.
Jurewicz Aleksander [komentarz recenzyjny], w: Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, Czuły nóż, Instytut Mikołowski Mikołów 2006.
Maliszewski Karol, [komentarz recenzyjny], w: Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, Czuły nóż, Instytut Mikołowski, Mikołów 2006. - [komentarz recenzyjny], w: Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, Paraliż przysenny, Instytut Mikołowski, Mikołów 2016.
Mickiewicz Adam, Romantyczność, w: tenże, Ballady i romanse, Józef Zawadzki, Wilno (1822) 1823, s. 6-9.
Mizerkiewicz Tomasz, Czytanie postkrytyczne. teorie i praktyki literaturoznawcze po konstruktywizmie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2024.
Něžný nůž, tłum. Lenka Daňhelova, Protimluv, Ostrava 2011.
Nowak Aleksandra, Aleksandra Nowak, Wyp***dalać! Historia Kobiecego gniewu! Wydawnictwo Znak, Kraków 2024.
Odyniec Edward, Niewiadomo co, czyli romantyczność, w: tenże, Poezje, Nowa Drukarnia Pompejusza i spółki, Poznań 1832.
Ostateczny smak truskawek, Instytut Mikołowski, Mikołów 2009.
Pan bóg wyjechał na Florydę, Instytut Wydawniczy, Bydgoszcz 1997.
Paraliż przysenny, Instytut Mikołowski, Mikołów 2016.
Performance, WBPi CAK, Poznań 2011.
Pochylenie, Instytut Wydawniczy Świadectwo, Bydgoszcz 2002.
Poesie sitzt nicht in der Sonne, (wiersze z lat 1994-2009) tłum.Urszula usakowska-Wolff, Der Pop Verlag, Ludwigsburg 2012.
Ripa Cesare, Ikonologia, przeł. Ireneusz Kania, Universitas, Kraków 2011.
Rośliny mięsożerne, Instytut Mikołowski, Mikołów 2020.
Sartre Jean-Paul, Esquisse d’une théorie des émotions, Herman, Paris 1965.
Süskind Patrick, Pachnidło, tłum. Małgorzata Łukasiewicz, W.A.B., Warszawa 2021.
Szaruga Leszek, [komentarz recenzyjny], w: Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, Czuły nóż, Instytut Mikołowski, Mikołów 2006.
Szot Wojciech, Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, Paraliż przysenny. https://culture.pl/pl/dzielo/genowefa-jakubowska-fijalkowska-paraliz-przysenny. [dostęp: 3.01.2025].
Szot, Wojciech Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, Wiwisekcja. 24.07.2023. w: Zdaniem Szota, https://zdaniemszota.pl/5073-genowefa-jakubowska-fijalkowska-wiwisekcja [dostęp: 24.01.2025].
Walczak-Delanois Dorota, Laudacja dla Genowefy Jakubowskiej-Fijałkowskiej, 14.07.2021, https://nagrodaszymborskiej.pl/laudacja-genowefy-jakubowskiej-fijalkowskiej/ [dostęp: 18.01.2025].
Wiwisekcja, Instytut Mikołowski, Mikołów 2024.
Wolff Toni, A few thought on the process of individuation in women. „Spring”. 1941, s. 81—103. https://www.springpublications.com/springjournal_index.html - Structural forms of the feminine psyche, tłum. Paul Watzlawick, C.C Jung Institute Zurich 1956, https://ufdc.ufl.edu/AA00001582/00001/images.
Wolny-Hamkało Agnieszka [komentarz recenzyjny], w: Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, Paraliż przysenny, Instytut Mikołowski, Mikołów 2016.
Zdanowicz-Cyganiak, Katarzyna 3626 znaków o poezji Genowefy Jakubowskiej-Fijałkowskiej (posłowie) w: i wtedy minie twoja gorączka. Wybór wierszy z lat 1994-2009, Biblioteka Arkadii – Pisma katastroficznego, nr 47, Instytut Mikołowski, Mikołów 2010, s. 151-152.
Ze mnie robaka i z robaka wiersze,of me a worm and of the worm verses, Off Press, Londyn 2012.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Kategorie
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Tematy i Konteksty
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
