Próba mitologii romantycznej i politycznej. Kilka uwag na temat "Gryfa" Olgi Daukszty

Michał Zając

doi:10.15584/tik.2021.37

Authors

Michał Zając Jagiellonian University https://orcid.org/0000-0001-9096-8258

DOI:

https://doi.org/10.15584/tik.2021.37

Keywords:

Daukszta, Livonia, Latvia, romantic mythology, epic poem, cultural landscape, localism, borderlands

Abstract

The presented article focuses on Olga Daukszta’s epic poem “Griffin”. Written at the turn of the 1930s and 1940s, the poem constructs specific Polish and Christian identity on the lands of former Polish Livonia and contemporary Latvia. Daukszta, who considered herself Polish as well as German, Tatar or Samogitian, lived in the region where various nationalities met, co-existed and fought over centuries. In the time when Polish identity in Latvia was suppressed, she was pointing out the Polish components and aspects of Latvian history. In order to justify specific national and political rights, in her poem she constructed romantic mythology that re-interpreted certain symbols and allegories (like griffin, lion, but also St. George, etc.) and put them in the context of European and Christian culture in general. The poem was never published, nevertheless, it became an interesting attempt to create a local but somehow diverse identity in a rather typical romantic way.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Daukszta O., Gryf, Ossolineum (sygn. 267/18).

Daukszta O., Pod wielką niedźwiedzicą, Ossolineum (sygn. 276/2018).

Durejko A., Nieznana twórczość poetycka i prozatorska kobiety z byłych Inflant Polskich – Olgi Daukszty, w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, t. III: Inflanty Polskie, red. W. Walczak, K. Łopatecki, Białystok 2012, s. 351–366.

Durejko A., Polskie życie kulturalne i literackie na Łotwie w XX w., Wrocław 2001.

Durejko A., Przedmowa, w: tejże, Polskie wiersze znad Dźwiny, Wrocław 1994, s. 5–12.

Durejko A., Rzeka Dźwina w polskiej tradycji literackiej, w: Łotwa – Polska. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej nt. „Polsko-łotewskich związków politycznych, ekonomicznych i kulturalnych od XVI w. do 1940 roku” (organizowanej w 200-lecie Insurekcji Kościuszkowskiej 1794 r. w Kurlandii), red. J. Sozański, przekł. R. Szklennik, R. Seliszka, Ryga 1995, s. 141–158.

Janion M., Projekt krytyki fantazmatycznej. Szkice o egzystencjach ludzi i duchów, Warszawa 1991.

Jaworski K.A., Olga Daukszta, w: tegoż, W kręgu „Kameny”, Lublin 1973, s. 130–134.

Kazjukevičs A., Barkowska K., Pogranicze w utworach pisarzy inflanckich, w: Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy, koncepcje, perspektywy, red. J. Tambor, t. IV: Pogranicza, mniejszości, regiony. Etnolingwistyka, red. J. Tambor, Katowice 2018, s. 198–210.

Skalińska E., Olga Daukszta and the borderlands of Polish Livonia, w: Representing an (De)Constructing Borderlands, red. G. Moroz, J. Partyka, Newcastle upon Tyne 2016, s. 77–85.

Skalińska E., Posłowie, w: O. Daukszta, Wiersze wybrane, wybór i posłowie E. Skalińska, Lublin 2013, s. 85–100.

Zajas K., Olga Dukszta. Oczy dźwińskiego iłu, w: tegoż, Nieobecna kultura. Przypadek Inflant Polskich, Kraków 2008, s. 338–344.

Zajas K., Olga Daukszta. Poetka polsko-inflancka, w: Etniczność, tożsamość, literatura. Zbiór studiów, red. P. Bukowiec i D. Siwor, Kraków 2010, s. 189–202.

Czernik S., Nowości poetyckie, „Prosto z Mostu” 1938, nr 22.

Maciejewska M., Twórczość Olgi Daukszty na tle polskiej poezji dwudziestolecia międzywojennego, „Ruch Literacki” 2003, z. 5.

Napierski S., U poetek, „Wiadomości Literackie” 1932, nr 38.

Nieławicka A., Olga Dauksztówna, poetka bałtyckich wybrzeży, „Życie Kulturalne” 1939, nr 9.

Polskie poetki na Łotwie, w: Dwudziestolecie mniej znane. O kobietach piszących w latach 1918–1939. Z antologią, red. E. Graczyk, M. Graban-Pomirska, K. Cieszan, P. Biczkowska, Kraków 2011.

Zawodziński W.K., Liryka i epika wierszem, „Rocznik Literacki” za rok 1936, red. Z. Szmydtowa.

Żylińska A., Balladowa „mała ojczyzna” Olgi Dauksztówny, „Zeszyty Naukowe” (Uniwersytet Szczeciński) 1999, nr 10.

Żylińska A., Koncepcja miłości w „Walecie kierowym” Olgi Dauksztówny, w: Pogranicza wrażliwości w literaturze dawnej oraz współczesnej, red. I. Iwasiów, P. Urbański, cz. 1: Miłość, Szczecin 1998.