Poetyka jako instruktaż interpretacyjny. Perspektywy wykorzystania aparatury pojęciowej nowożytnej wiedzy o literaturze w badaniach historycznoliterackich

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu było przedyskutowanie metodologicznej zasadności użycia aparatury pojęciowej nowożytnej wiedzy o poezji jako narzędzia służącego interpretacji współczesnych im utworów literackich. Odrzucenie skrajnego pragmatyzmu pozwala sformułować wniosek, że adekwatne odczytanie tekstu – rozumianego jako pewien byt niezależny od swoich intencjonalnych ujęć – wymaga odtworzenia literackich i retorycznych konwencji, w obrębie których został on zrealizowany. Epoka nowożytna miała zaś to do siebie, że znaczna część owych konwencji została skodyfikowana w traktatach z zakresu retoryki i poetyki. Uwzględnienie w badaniach nad literaturą epok dawnych kontekstu ówczesnej wiedzy o poezji pozwala zmniejszyć zniekształcenia interpretacyjne, których najbardziej ewidentny przykład stanowią skrajne, a zarazem wzajemnie ze sobą sprzeczne opinie badaczy na temat literatury czasów saskich.