Patriotyzm lokalny w perspektywie 20, 40 i 60-latków na Podkarpaciu

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15584/kpe.2024.18

Słowa kluczowe:

patriotyzm lokalny, składowe patriotyzmu lokalnego, Podkarpacie, badania ilościowe

Abstrakt

Patriotyzm lokalny odwołuje się do umiłowania ojczyny w kategoriach terytorialnych. Dotyczy określonego miejsca nazywanego swojskim, własnym i odróżniającego się od tego obszaru, który takich atrybutów nie posiada. Obejmuje dom, okolicę, region, czyli podstawowe kręgi środowiskowe, będące źródłem doświadczeń człowieka i praktykowania aktywności. W toku podejmowanych działań budowane są relacje ze współmieszkańcami, pozwalające zakorzenić się w miejscu. Patriotyzm lokalny odwołuje się do identyfikacji terytorialnej, historyczno-kulturowej i wspólnotowej, zorientowanej aksjologicznie.

W przedmiotowym opracowaniu przedstawiono wyniki badań dotyczące sposobów definiowania i praktykowania patriotyzmu lokalnego przez mieszkańców Podkarpacia z pokolenia 20, 40 i 60-latków. Wskazano składowe patriotyzmu lokalnego i ich strukturę. Badania zrealizowano w paradygmacie badań ilościowych na reprezentatywnej próbie.

Bibliografia

Babbie E., Badania społeczne w praktyce. Warszawa 2007.

Bartmiński J., Jak biegną drogi Ojczyny? [w:] Z Karolem Wojtyłą myśląc Ojczyna, red. W. Chudy, Lublin, 2002.

Buczyńska-Garewicz H., Miejsca, strony, okolice. Przyczynek do fenomenologii przestrzeni, Kraków 2006.

Chałas K., Furmanek W., Ożóg K., Niepodległość. Implikacje pedagogiczne i edukacyjne, Rzeszów 2019.

Creswell J.W., Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane, Kraków 2013.

Czajowski A., Patriotyzm jako determinanta działań politycznych, [w:] Nowoczesne formy patriotyzmu i nacjonalizmu w kontekście przemian współczesnych systemów społeczno-politycznych, red. D. Drałus, M. Wichłacz, Wrocław 2014.

Gajda J., Racjonalny patriotyzm jako antidotum skrajnego nacjonalizmu, [w:] Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej?, red. J. Nikitorowicz, Kraków 2013.

Grygiel S., Ojczyzna jest zawsze trochę dalej, Kielce 1998.

Kasprzyk D., Patriotyzm lokalny - konteksty tożsamościowe, „Zeszyty Wiejskie” 2016, Z. XXII.

Lachowicz M., Symbolika „dużej i małej ojczyzny” w świadomości współczesnych Rusinów karpackich w warunkach pogranicza kulturowego, [w:] „Duża i mała ojczyzna” w świadomości historycznej, źródłach i edukacji, red. B. Burda, M. Szymczak, Zielona Góra 2010.

Majkowski W., Rola rodziny w kształtowaniu patriotycznych postaw, [w:] Zdrowa i mocna rodzina fundamentem społeczeństwa, red. J. Stala, Kraków 2019.

Malikowski M., Socjologiczna problematyka patriotyzmu lokalnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 1988, Z.3.

Mendel M., Pedagogika miejsca i animacja na miejsce wrażliwa, [w:] Pedagogika miejsca, red. M. Mendel, Wrocław 2006.

Modele patriotyzmu w perspektywie doświadczeń biograficznych 20, 40 i 60-latków na Podkarpaciu (ID 539392), projekt sfinansowany w ramach ścieżki Nauka dla Społeczeństwa II.

Nikitorowicz J., Tożsamość- wielki wysiłek ku patriotyzmowi, [w:] Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej?, red. J. Nikitorowicz, Kraków 2013.

Pilch T., Zasady badań pedagogicznych. Warszawa 1998.

Potoczek A., Społeczna rola samorządu terytorialnego, [w:] Mała ojczyzna. Kultura, edukacja, rozwój lokalny, red. W. Theiss, Warszawa 2001.

Sadowski J., Wprowadzenie do rozważań o patriotyzmie, [w:] Oblicza patriotyzmu, red. J. Sadowski, Kraków 2009.

Sosnowski A., Wyznaczniki przemian życia społecznego, Olsztyn 2016.

Theiss W., Mała ojczyzna: perspektywa edukacyjno-utylitarna, [w:] Mała ojczyzna. Kultura, edukacja, rozwój lokalny, red. W. Theiss, Warszawa 2001.

Theiss W., Tezy o małej ojczyźnie, edukacji i rozwoju lokalnym, [w:]: Edukacyjne aspekty współpracy i partnerstwa w środowiskach lokalnych, red. Cz. Lewicki, Rzeszów, 2004.

Trosiak C., Współczesny polski patriotyzm: między wspólnotą narodową a wspólnotą regionalną, „Przegląd Politologiczny”, 2014.

Wójcik – Łagan H., O historii regionalnej i mikrohistorii w szkole, [w:] „Duża i mała ojczyzna” w świadomości historycznej, źródłach i edukacji, red. B. Burda, M. Szymczak, Zielona Góra 2010.

Zwoliński A., Wprowadzenie do rozważań o narodzie, Kraków 2005.

Pobrania

Opublikowane

2024-12-25

Jak cytować

Lulek, B. (2024). Patriotyzm lokalny w perspektywie 20, 40 i 60-latków na Podkarpaciu. KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA, 14, 260–273. https://doi.org/10.15584/kpe.2024.18

Numer

Dział

Człowiek wobec aktualnych przemian społeczno-kulturowych