Kontakt i konflikt: polsko-żydowska contact zone
DOI:
https://doi.org/10.15584/tik.2017.4Słowa kluczowe:
pogranicze polsko-żydowskie, strefa kontaktu, proza polsko-żydowska, komunikacja konfliktowaAbstrakt
This article suggests using the category of contact zone taken from the postcolonial studies in the research on borderland, which allows to describe frontier phenomena and processes in their complexity, multi-dimensionality and ambiguity. Following M. L. Pratt contact zone is understood as the space of cooperation and competition, coexistence and antagonism, contact and conflict of groups. The subject of analysis are the representations of borderland in Polish-Jewish in the prose of 1930s (including the serialized novels published in mass-circulation press). In the centre of interest there is the motive of conflict communication. In the literary renditions interactions between Poles and Jews easily transform into conflict communication and focus on indicating group differences and borders, defining collective identities and their positioning. Conflictive communication appears in various places (school, street, neighbourhood), in various forms (nick-names, arguments, pogrom cries) and functions (from initiating and escalating tensions to inspiring riots and murders), adding to the transformation of a contact zone into a conflict zone.
Downloads
Bibliografia
Adediji A., The Politization of Ethnicity as Source of Conflict. The Nigerian Situation, Köln 2015.
Appenszlak J., Piętra, Warszawa 1933.
Billig M., Banalny nacjonalizm, przeł. M. Sekerdej, Kraków 2008.
Bokszański Z., Stereotypy a kultura, Wrocław 2001.
Clifford J., Muzeums as Contact Zones, w: tegoż, Routes. Travel and Translation in the Late Twentieth Century, Cambridge 1997.
Currie M., Difference, London 2004.
Czermińska M., „Punkt widzenia” jako kategoria antropologiczna i narracyjna w prozie niefabularnej, w: Opowiadanie w perspektywie badań porównawczych, red. Z. Mitosek, Kraków 2004.
Danielewiczowa M., Kłócić się, spierać, być w konflikcie, w: Współczesne dyskursy konfliktu. Literatura – Język – Kultura, red. W. Bolecki, W. Soliński, M. Gorczyński, Warszawa 2015.
Deutsch M., Subjective Features of Conflict Resolution: Psychological, Social and Cultural Influences, w: New Directions in Conflict Theory: Conflict Resolution and Conflict Transformation, ed. R. Väyrynen, London 1991.
Domańska E., Epistemologie pograniczy, w: Na pograniczach literatury, red. J. Fazan, K. Zajas, Kraków 2012.
Goffman E., Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, tłum. A. Dzierżyńska, Gdańsk 2005.
Gomóła A., Waśnie, zatargi, konflikty – rekonesans leksykalny, w: Zatargi, waśnie, konflikty. W perspektywie historycznej i kulturowej, red. K. Łeńska-Bąk, Opole 2015.
Grębowiec J., Grzeczność z konfliktem w tle. Rekonesans pragmalingwistyczny, w: Zatargi, waśnie, konflikty. W perspektywie historycznej i kulturowej, red. K. Łeńska-Bąk, Opole 2015.
Halicz C., Ludzie, którzy jeszcze żyją, Warszawa 1934.
Leech G., The Pragmatics of Politeness, Oxford 2014.
Pisarkowa K., Konotacja semantyczna nazw narodowości, „Zeszyty Prasoznawcze” 1976, z. 1.
Poljakov L., The Aryan Myth. A History of Racist and Nationalist Ideas in Europe, transl. E. Howard, London–Edynburgh 1974.
Pratt M. L., Imperialne spojrzenie. Pisarstwo podróżnicze a transkulturacja, przeł. E. Nowakowska, Kraków 2011.
Prokop-Janiec E., Literatura polsko-żydowska jako zjawisko kulturowe i artystyczne, Kraków 1992.
Prokop-Janiec E., Pogranicze polsko-żydowskie. Topografie i teksty, Kraków 2013.
Sarnowski M., Przestrzeń komunikacji negatywnej w języku polskim i rosyjskim. Kłótnia jako specyficzna sytuacja komunikacji werbalnej, Wrocław 1999.
Skarga B., Tożsamość i różnica. Eseje metafizyczne, Kraków 2009.
Tenenbaum E., Tła, Lwów 1935.
Tokarska-Bakir J., Legendy o krwi: antropologia przesądu, Warszawa 2008.
Tokarska-Bakir J., Okrzyki pogromowe, w: tejże, Okrzyki pogromowe. Szkice z antropologii historycznej Polski lat 1939–1945, Wołowiec 2012.
Znaniecki F., Studia nad antagonizmem do obcych, „Kwartalnik Socjologiczny” 1930/1931, nr 2–4.
Zimnowoda J., Wyzwisko – specyficzny rodzaj form adresatywnych (o uniwersalności negatywnych zdarzeń komunikacyjnych), w: Życzliwość i agresja w języku i kulturze, red. A. Dąbrowska, A. Nowakowska, Wrocław 2005.
Żygulski K., Wspólnota śmiechu. Studium socjologiczne komizmu, Warszawa 1985.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Tematy i Konteksty
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
