Divergence of feminine  and masculine worlds in prose texts  by Olga Tokarczuk and Edmund Hlatky

Marek Mitka

doi:10.15584/tik.2024.9

Autor

Marek Mitka Uniwersytet w Preszowie https://orcid.org/0000-0002-2151-1358

DOI:

https://doi.org/10.15584/tik.2024.9

Słowa kluczowe:

Olga Tokarczuk, Edmund Hlatky, komparatystyka literacka, interpretacja tekstu artystycznego, świat kobiecy, fragmentaryzacja, metafizyka, psychologia podmiotu, estetyka komunikacji

Abstrakt

W niniejszym opracowaniu autor skupia się na interpretacji tekstów prozatorskich polskiej pisarki Olgi Tokarczuk i słowackiego pisarza Edmunda Hlat-ky‘ego. Stwierdza wysoki stopień zbieżności tematyczno-motywacyjnej między ich tekstami, co wiąże się z przedstawieniem rozbieżności między charakterem tzw. świata kobiecego i męskiego. W badaniu autor skupia się przede wszystkim na szczegółowym portretowaniu postaci i specyfice ich interakcji z otaczającym świa-tem. W przypadku Olgi Tokarczuk koncentruje się na jej książkach Dom dzienny, dom nocny i Gra na wielu bębenkach, a w przypadku Edmunda Hlatky‘ego na jego zbiorach opowiadań Jesenný opar (Jesienna mgła) oraz Sláva a tajomstvo (Sława i tajemnica). Autor śledzi psychologię bohaterów w ich najważniejszych próbach, bada, w jakim stopniu wykorzystanie motywów religijnych i Biblii jest funkcjonalne, a także analizuje stopień tragizmu, który ciąży na bohaterach w ich różnych stanach psychicznych i poszukiwaniach sensu życia. Autor odnaj-duje wysoki stopień podobieństwa w przedstawianiu postaci kobiecych w dziełach obojga interpretowanych pisarzy, które można postrzegać przez pryzmat biblijnego heroizmu, odkupienia lub przynajmniej w intencjach spokojnego, życzliwego azylu. Co ważniejsze, wszystkie te aspekty kontrastują z charakterem męskiego świata, przedstawionego w tekstach obojga analizowanych pisarzy.

Downloads

Bibliografia

Briškár J., Elementárne situácie v literatúre. Levoča 2005.

Dostojevskij F. M., Netočka Nezvanovová, Bratislava 1970.

Eagleton T., Sladké násilí. Idea tragična, Brno 2004.

Hlatký E., História vecí. Bratislava 1988.

Hlatký E., Jesenný opar. Bratislava 1999.

Hlatký E., Sláva a tajomstvo. Bratislava 2001.

Kašparů M., V plášti aj dalmatike. Bratislava 2006.

Martelet G., Pierre Teilhard de Chardin neboli to, co je vlastní člověku, v jeho vztahu k tomu, co je vlastní Bohu, in kol., Pierre Teilhard de Chardin. Svatá Hmota (Soubor studií).

Studijní texty Centra Aletti. Olomouc 2005, p. 66–79.

Shaferová H. I., Od noosféry k teosféře: cyklotrony, cyberspace a Teilhardova vize kosmické lásky, in kol., Pierre Teilhard de Chardin. Svatá Hmota (Soubor studií). Studijní texty Centra Aletti. Olomouc 2005, p. 80–121.

Součková M., Deň, noc, svitanie, súmrak, in Romboid, XXXVIII, No. 2, 2003, p. 84–86.

Součková M., K poetike ženských autoriek v slovenskej a poľskej próze po roku 1989, in Slovensko - slovanské jazykové, literárne a kultúrne vzťahy (zborník z medzinárodnej vedeckej konferencie). Prešov 2007, p. 470–480.

Šarka R., Genealógie drámy hriechu, in Viera a život – časopis pre kresťanskú orientáciu, XVII, No. 5, 2007, p. 68–79.

Tokarczuk O., Dom vo dne, dom v noci, Bratislava 2002.

Tokarczuk O., Hra na mnohých bubienkoch, Bratislava 2003.