Panorama badań aksjologicznych we współczesnym literaturoznawstwie polskim

Beata Garlej

doi:10.15584/tik.2021.32

Authors

Beata Garlej Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

DOI:

https://doi.org/10.15584/tik.2021.32

Keywords:

axiology, literary studies, value, Ingarden’s theory of literary work, axiological style, Lublin school, Stefan Sawicki, Andrzej Tyszczyk, Toruń school, Andrzej Stoff, Warsaw school, Bernadetta Kuczera-Chachulska

Abstract

The article is an attempt to present the achievements of the axiological research current in Polish literary studies. Several key issues relevant to axiological research understood in general, philosophical terms were mentioned to determine whether literary studies can exist without axiology or whether axiology absolutely needs literary studies, as well as the issue of the chronological beginning of axiological research within Polish literary studies. The deliberations undertaken lead to a closer characterisation of the three schools that put forward the most important proposals of Polish literary axiological reflection: the Lublin school, the Toruń school and the Warsaw school. And it is in relation to them that the most relevant hitherto achievements of axiological research in Polish literary studies have been outlined.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Borowski H., Wartość jako przeżycie. Wprowadzenie do aksjologii, Lublin 1992.

Ingarden R., Das literarische Kunstwerk. Eine Untersuchung aus dem Grenzgebiet der Ontologie, Logik und Literaturwissenschaft, Halle (Saale) 1931.

Kompozycja dzieła literackiego, red. A. Stoff, Toruń 2004.

Kuczera-Chachulska B., Liryczność wobec wybranych zagadnień estetyki Romana Ingardena, w: Liryczność – w kręgu problemów estetyki, teorii i historii literatury, red. B. Kuczera-Chachulska, E. Skalińska, Warszawa 2013.

Kuczera-Chachulska B., Mickiewicz – Chopin. W kręgu genologii i estetyki, „Zeszyty – Zakład Aksjologii i Estetyki Literackiej. Wydział Nauk Humanistycznych UKSW” 2012, nr 1.

Kuczera-Chachulska B., Poezja i kontemplacja, w: tejże, Procent od kontemplacji. Marian Maciejewski i inne szkice o metodzie, Warszawa 2016.

Kuczera-Chachulska B., Prawda poezji – prawda życia. O Danucie Zamącińskiej, „Teksty Drugie” 2007, nr 5.

Kuczera-Chachulska B., Z Ingardenowskiej estetyki poezji. Fragmenty i notatki, Warszawa 2019.

Maciejewski M., „Rozeznać myśl wód…” (glosy do liryki lozańskiej), „Pamiętnik Literacki” 1964, z. 3.

Przyłębski A., Hermeneutyka. Od sztuki interpretacji do teorii i filozofii rozumienia, Poznań 2019.

Sawicki S., Krótkie medytacje o mojej drodze badawczej, Kielce 2010.

Sawicki S., Problematyka aksjologiczna w badaniach literackich, w: Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze, red. S. Sawicki, A. Tyszczyk, Lublin 1992.

Sawicki S., Sacrum w literaturze, w: tegoż, Poetyka, interpretacja, sacrum, Warszawa 1981.

Stoff A., Arcydzieła w systemie wartości i koniunktur kultury, w: Sztuka wobec prawdy, red. G. Sowiński, Nałęczów 1995.

Stoff A., Konkretyzacja estetyczna w procesie stanowienia arcydzieł, w: Z inspiracji Ingardenowskiej w teorii literatury, red. A. Stoff, Toruń 2001.

Stoff A., Tezy o aluzji literackiej, w: Aluzja literacka. Teoria – interpretacje – konteksty, red. A. Stoff, A. Skubaczewska-Pniewska, Toruń 2007.

Stoff A., Wartości sytuacyjne dzieła literackiego, w: tegoż, Studia z teorii literatury i poetyki historycznej, Lublin 1997.

Stoff A., W poszukiwaniu aksjologicznego modelu karnawału i karnawalizacji, w: Teoria karnawalizacji. Konteksty i interpretacje, red. A. Stoff, A. Skubaczewska-Pniewska, Toruń 2011.

Stróżewski W., O stawaniu się człowiekiem (kilka myśli niedokończonych), w: tegoż, Logos, wartość, miłość, Kraków 2013.

Stróżewski W., Ponadkulturowe wymiary dobra, prawdy i piękna, w: tegoż, Logos, wartość, miłość, Kraków 2013.

Tyszczyk A., Estetyczne i metafizyczne aspekty aksjologii literackiej Romana Ingardena, Lublin 1993.

Tyszczyk A., Interpretacja, sens i wartość. O aksjologicznych konsekwencjach problemu nierozstrzygalności interpretacji literackiej, w: tegoż, Od strony wartości. Studia z pogranicza teorii literatury i estetyki, Lublin 2007.

Tyszczyk A., O pojęciu wartości negatywnej w literaturze, w: Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze, red. S. Sawicki, A. Tyszczyk, Lublin 1992.

Tyszczyk A., Sztuka i wartość. O estetyce Romana Ingardena, w: R. Ingarden, Wybór pism estetycznych, wprowadzenie, wybór i oprac. A. Tyszczyk, Kraków 2005.

Tyszczyk A., W kręgu tragiczności. Studia, Kielce 2018.