Perspectives of freedom of the body in "Samuel Zborowski" by Juliusz Słowacki

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15584/tik.2023.7

Keywords:

Juliusz Słowacki, genesis thought, matter, Samuel Zborowski, bodiness in the Romanticism, positive and negative freedom

Abstract

The aim of the article is to supplement the research on the human condition in the genesis thought of Juliusz Słowacki, in which the unlimited freedom of the spirit seems to be an obvious issue, in contrast to the freedom of the body, which is still not sufficiently exposed. On the example of Samuel Zborowski, it can be shown that – contrary to the stereotypical vision of Słowacki as a mystic who despises matter – the poet does not approve of the arbitrariness of the spirit oppressing the body in the mundane genesis world and postulates repairing the relationship between these two spheres. The romantic’s idea of ​​striving for harmony in this field can be understood as the spirit’s respect for the negative freedom of the human form, while at the same time its right to limit the body’s positive freedom.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Berlin I., Dwie koncepcje wolności, tłum. D. Grinberg, w: tegoż, Cztery eseje o wolności, tłum. D. Grinberg, D. Lachowska, J. Łoziński, Poznań 2000

Berlin I., Korzenie romantyzmu. Wykłady mellonowskie w zakresie sztuk pięknych wygłoszone w Narodowej Galerii Sztuki w Waszyngtonie, red. H. Hardy, tłum. A. Bartkowicz, Poznań 2004.

Cieśla-Korytowska M., O wolności mesjasza – „Samuel Zborowski” Juliusza Słowackiego, „Znak” 1986, nr 7–8, s. 106–126.

Cieśla-Korytowska M., Rozkład formy dramatycznej „Samuela Zborowskiego” pod wpływem mistycyzmu Słowackiego, w: Dramat i teatr romantyczny, t. 1, red. D. Ratajczak, Wrocław 1992.

Jarmocik P., Sprawa szatana i sprawa Kanclerza. Antynomie etyczne w „Samuelu Zborowskim” Juliusza Słowackiego, „Pamiętnik Literacki” 1991, z. 1, s. 39–59.

Kleiner J., Juliusz Słowacki. Dzieje twórczości, wstęp i oprac. J. Starnawski, t. 4: Poeta mistyk, Kraków 2003.

Kowalczykowa A., O „Genezis z Ducha”, „Pamiętnik Literacki” 1970, z. 1, s. 139–160.

Nawarecka L., Mistyczny sens mitu w „Królu-Duchu” Juliusza Słowackiego, Katowice 2010.

Nesteruk M., Dramat „dziwny i duchowy”. Zarys interpretacji „Samuela Zborowskiego”, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 1979–1980, s. 85–96.

Pieróg S., Pojęcie ducha w „filozofii genezyjskiej” Juliusza Słowackiego, w: tegoż, Pokusa ideologii. Studia i szkice o filozofii polskiej epoki romantyzmu, Warszawa 2020.

Pietras A., Prawa człowieka jako warunek możliwości wolności moralnej. Próba ontologicznej analizy wolności politycznej, „Kultura i Wartości” 2019, nr 28, s. 131–164.

Rymkiewicz J. M., Samuel Zborowski, Warszawa 2010.

Słowacki J., Dzieła filozoficznego ciąg dalszy, oprac. W. Floryan, J. Kleiner; Genezis z Ducha. Modlitwa, oprac. W. Floryan, J. Kleiner; List do J.N. Rembowskiego, w: tegoż, Dzieła wszystkie, red. J. Kleiner, t. 14, Wrocław 1954.

Słowacki J., Król-Duch. Opracowania odmienne tematów rapsodu IV, w: tegoż, Dzieła wszystkie, red. J. Kleiner, t. 17, Wrocław 1975.

Słowacki J., Król-Duch. Rapsody nie wydane za życia poety. Tekst główny, w: tegoż, Dzieła wszystkie, red. J. Kleiner, t. 16, Wrocław 1972.

Słowacki J., Ksiądz Marek, oprac. J. Kleiner; Sen srebrny Salomei, oprac. W. Hahn, w: tegoż, Dzieła wszystkie, red. J. Kleiner, t. 6, wyd. 2, Wrocław 1955.

Słowacki J., Próby poematu filozoficznego, oprac. W. Floryan, J. Kleiner, S. Kolbuszewski, w: tegoż, Dzieła wszystkie, red. J. Kleiner, t. 15, Wrocław 1955.

Słowacki J., Samuel Zborowski, w: M. Troszyński, Alchemia rękopisu. „Samuel Zborowski” Juliusza Słowackiego, Warszawa 2017.

Stefanowska Z., O „Romantyczności”, w: tejże, Próba zdrowego rozumu. Studia o Mickiewiczu, wyd. 2 zm., Warszawa 2001.

Troszyński M., Alchemia rękopisu. „Samuel Zborowski” Juliusza Słowackiego, Warszawa 2017.

Westermark K., „Muszę się trzymać prawa...”. Kultura prawna w twórczości Juliusza Słowackiego, Warszawa 2023.

Zwierzyński L., Egzystencja i eschatologia. Genezyjska wyobraźnia Słowackiego, Katowice 2008.

Żaglewska A., Ciało – akcja – komunikacja. O „Samuelu Zborowskim” Juliusza Słowackiego, „Ruch Literacki” 2019, z. 6, s. 589–612.

Published

2023-12-28

How to Cite

Rzepniewska-Kosińska, A. (2023). Perspectives of freedom of the body in "Samuel Zborowski" by Juliusz Słowacki. Tematy I Konteksty, 18(13), 101–118. https://doi.org/10.15584/tik.2023.7