Zasady etyczne
Zasady etyczne obowiązujące w czasopiśmie „Tematy i Konteksty”
Zespół redakcyjny „Tematów i Kontekstów” przestrzega zasad etycznych i dobrych praktyk obowiązujących przy publikacji prac badawczych zgodnie z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (Committee on Publication Ethics: http://publicationethics.org/) oraz (Code of Conduct and Best-Practice Guidelines for Journal Edition (Code_of_conduct_for_journal_editors)_ i Kodeksu Etyki Pracownika Naukowego (http://info.ath.bielsko.pl/files/informator/Kodeks_etyki_pracownika_naukowego.pdf).
Przedstawione poniżej standardy dotyczą zasad etycznych obowiązujących Autorów, Redaktorów, Recenzentów i Radę Naukową na każdym etapie publikacji tekstów w naszym czasopiśmie.
Zasady dotyczące Członków Redakcji
- Przy podejmowaniu decyzji o publikacji zgłoszonych prac zespół redakcyjny „Tematów i Kontekstów” kieruje się ich naukowym charakterem, profilem tematycznym pisma, zasadami rzetelności naukowej, transparentności, wartości i użyteczności naukowej. Kwestie takie jak płeć, rasa, wyznanie, obywatelstwo, przekonania polityczne Autorów w żaden sposób nie mogą wpływać na ocenę artykułów (zasada fair play).
- Członkowie redakcji monitorują przestrzeganie standardów i zasad etycznych w procesie publikacji tekstów naukowych i przeciwdziałają praktykom niezgodnym z przyjętymi normami.
- Zespół redakcyjny decyduje o przyjęciu lub odrzuceniu zgłoszonych artykułów. Priorytetami decydującymi o przyjęciu do publikacji tekstów są: zgodność z profilem pisma, tematyką bieżącego numeru, oryginalność ujęcia problemu i znaczenie naukowe artykułu, zgodność ze wymaganiami merytorycznymi i etycznymi, wskazania sformułowane przez Recenzentów w na etapie recenzji naukowej. Sekretarz redakcji ma obowiązek poinformować Autora o wyniku oceny zgłaszanego tekstu.
- Redakcja prowadzi selekcję nadesłanych materiałów zgodnie z zasadami zapory ghostwriting i guest autorship. W tym celu wprowadzone są odpowiednie procedury.
- Redakcja wymaga złożenia oświadczenia (załącznik 1) o własnym wkładzie w powstawaniu nadesłanego tekstu.
- Redakcja wymaga złożenia informacji o źródłach finansowania publikacji (financial disclosure) oraz wsparciu instytucjonalnemu publikowanych badań.
- Wykryte przypadki nierzetelności naukowej i działań nieetycznych będą demaskowane przez redakcję, włącznie z powiadomieniem instytucji zatrudniających autorów, którzy dopuścili się nierzetelności.
- W przypadku podejrzenia o nierzetelność, a także w przypadku skierowanych do redakcji „Tematów i Kontekstów” uzasadnionych skarg dotyczących naruszenia wyżej wymienionych zasad etyki publikacji naukowych, zespół redakcyjny pisemnie informuje autora (autorów) o zarzutach i prosi o ustosunkowanie się do nich. W przypadku potwierdzenia nierzetelności naukowej (lub w razie braku odpowiedzi autora lub autorów pracy), zespół redakcyjny odstępuje od publikacji zgłoszonej pracy, a o sprawie informuje instytucję zatrudniającą autora (autorów). W przypadku gdy nierzetelność została jednoznacznie potwierdzona już po opublikowaniu pracy, opublikowany artykuł zostaje opatrzony stosownym komentarzem (w wersji elektronicznej dostępnej na stronie czasopisma), zaś o sprawie poinformowana zostaje instytucja zatrudniająca autora (autorów).
- Członkowie zespołu redakcyjnego do momentu publikacji mają obowiązek zachowania anonimowości, tzn. nie ujawniania osobom nieupoważnionym informacji na temat zgłaszanych prac i danych osoby nadsyłającej (poza samymi Autorami, Recenzentami, członkami Rady Naukowej, Wydawcy, redaktorów technicznych, korektorów, operatorów składu komputerowego).
- Niepublikowane oryginalne artykuły nadesłane do redakcji nie mogą być wykorzystywane przez członków zespołu redakcyjnego lub inną osobę związaną z procesem wydawniczym bez wyraźnej zgody Autora (zasada przeciwdziałania konfliktom interesów Autorów).
- Redakcja odpowiada za dobór recenzentów kierując się zainteresowaniami badawczymi i dorobkiem naukowym w dziedzinie nauki/dyscypliny, której dany tekst dotyczy. Powołując Recenzenta Redakcja musi przestrzegać zasady przeciwdziałania konfliktom interesów (np. powiązania służbowe, rodzinne, finansowe, prawne, rywalizacji naukowej).
Obowiązki Autorów
- W czasopiśmie „Tematy i Konteksty” publikowane są tylko artykuły oryginalne, które nie zostały wcześniej ogłoszone w innym czasopiśmie lub monografii naukowej.
- Autorzy powinni prezentować wyniki swoich badań, z opisem zastosowanych procedur badawczych, w sposób rzetelny, przejrzysty oraz dokładny, tak by możliwa była ich weryfikacja przez innych badaczy.
- Autorzy przedstawiają pełną i rzetelną listę materiałów źródłowych i dzieł cytowanych, uwzgledniających prace badaczy, których praca umożliwiła opracowanie nadesłanego tekstu.
- Autorom nie wolno nadsyłać prac zawierających fałszywe dane lub zniekształcać formy wypowiedzi innych autorów.
- W przypadku publikacji wieloautorskich kolejność podawania nazwisk powinna zostać zaakceptowana przez wszystkich współautorów pracy zgłoszonej do publikacji.
- Podawanie twierdzeń nieprawdziwych, fałszowanie wyników badań, manipulowanie danymi są uznawane za przejawy nierzetelności naukowej i działania nieetyczne.
- Zjawisko ghostwriting (zachodzi ono wówczas, gdy ktoś wniósł istotny wkład w powstanie publikacji bez ujawnienia swojego udziału jako jednego z autorów lub bez wymienienia roli w podziękowaniach zamieszczonych w publikacji) i guest authorship (zachodzi wówczas, gdy udział autora jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca, a pomimo to jest podawany jako autor lub współautor publikacji) są uznawane za przejawy nierzetelności naukowej i działania nieetyczne. Każdy autor musi wyrazić odrębną zgodę na ogłoszenie artykułu w czasopiśmie „Tematy i Konteksty”.
- Zjawisko plagiatu naukowego jest uznawane za przejaw nierzetelności naukowej i działanie nieetyczne.
- Jednoczesne nadsyłanie tego samego artykułu do redakcji różnych czasopism będzie uznane za działanie nieetyczne.
- Autor jest zobowiązany do złożenia oświadczeń (załącznik pdf) w tym deklaracji o wkładzie własnym (procentowym) oraz rodzaju i zakresie (procentowym) udziału sztucznej inteligencji AI ( AI Smodin) w powstaniu tekstu.
- Jeśli praca pomyślnie przejdzie proces recenzyjny, zostanie zaakceptowana i opublikowana, Autor zachowuje prawo do tego materiału jednocześnie udzielając prawa do korzystania z tego materiału osobom trzecim, zgodnie z licencją ( Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynaro-dowe)
Obowiązki Recenzentów
- Każdy artykuł zgłoszony do publikacji w czasopiśmie „Tematy i Konteksty” recenzowany jest przez dwóch niezależnych Recenzentów. Recenzenci podpisują oświadczenie o braku konfliktu interesów w odniesieniu do Autorów recenzowanych publikacji (załącznik 2).
- Wyboru Recenzenta dokonuje Redakcja, w przypadku, gdy Autorem jest członek Redakcji dobór Recenzenta przechodzi na innego członka Redakcji i osoba taka jest wyłączona z procesu recenzowania i podejmowania decyzji związanej z tym tekstem.
- Proces recenzowania publikacji naukowych w czasopiśmie „Tematy i Konteksty” odbywa się w trybie double blind i został szczegółowo opisany na stronie czasopisma. W trakcie oceny pracy zgłoszonej do publikacji Recenzent winien uwzględnić: oryginalność tematu, wartość poznawczą, poprawność merytoryczną, przejrzystość kompozycyjną oraz poprawność stylistyczną.
- Recenzenci nie powinni podejmować się oceny prac naukowych, jeśli wykraczają one poza ich kompetencje lub zachodzi konflikt interesów albo jeśli nie mogą ich wykonać w określonym przez redakcję terminie. Oceniając tekst Recenzent kieruje się zasadą bezstronności, obiektywności i zasadą fair play.
- Tekst zgłoszony do publikacji traktowany jest jako materiał poufny. Recenzenci powinni zachować swoje opinie w poufności aż do chwili ukazania się drukiem recenzowanych przez nich publikacji. Recenzentom nie wolno bez zgody autora (autorów) wykorzystywać koncepcji lub wyników badań zawartych w recenzowanej pracy naukowej.
- Recenzje powinny być skrupulatne, rzetelne, a oceny uzasadnione.
- Kryteria oceny brane pod uwagę są wskazane w formularzu recenzji (załącznik 3).
- Recenzent informuje zespół redakcyjny „Tematów i Kontekstów” o podejrzeniu popełnienia nierzetelności naukowej (w tym plagiatu) przez osobę zgłaszającą tekst do publikacji, wskazując stosowne fragmenty tekstu lub podając konkretne dowody.
Obowiązki Członka Rady Naukowej
- Członkowie Rady Naukowej są uznanymi ekspertami w dziedzinie zgodnej z profilem i zakresem tematycznym pisma „Tematy i Konteksty”.
- Nadzór nad przestrzeganiem standardów etycznych obowiązujących Redaktorów, Autorów i Recenzentów artykułów publikowanych w piśmie „Tematy i Konteksty”.
- Udział w pracach nad misją i celami czasopisma. Mentoring, określenie polityki rozwoju pisma.
- Promocja czasopisma.
- Zachęcanie Autorów i Recenzentów do współpracy z czasopismem.
- Współpraca z innymi członkami Rady Naukowej i Redakcją czasopisma.
- Wspieranie Redakcji w rozwiazywaniu problemów i naruszeń.