Działalność koła im. Bernarda Goldmana Towarzystwa Szkoły Ludowej we Lwowie (1905–1914)
DOI:
https://doi.org/10.15584/kpe.2017.5.3Słowa kluczowe:
Galicja, Lwów, Żydzi, Towarzystwo Szkoły Ludowej, oświata pozaszkolnaAbstrakt
Na przełomie XIX i XX wieku Lwów posiadał jedno z największych zgromadzeń populacji żydowskiej w centralno-wschodniej Europie. Miasto szczyciło się otoczeniem oświeconych Żydów, wspierających tak zwany Haskalah. W 1905 r. Żydzi zasymilowani z polską kulturą utworzyli we Lwowie gałąź Towarzystwa Szkoły Ludowej. Organizacja ta została założona w 1891 r., aby rozwinąć edukację wśród żydowskiej populacji we Wschodniej Galicji. Zadaniem towarzystwa było prowadzenie edukacyjno-kulturalnej działalności wśród Żydów. Możliwy był bezpłatny dostęp do czytelni i bibliotek dla dorosłych i młodych ludzi. Działalność nie była ograniczona do stolicy Galicji; czytelnie były otwarte w 22 miastach i miasteczkach Wschodniej Galicji, między innymi we Lwowie, Brodach, Przemyślu, Sokalu, Stryju i Żółkwi. Organizowane były kursy nauki czytania, zajęcia popularnonaukowe, prezentowano dzieła teatralne i muzyczne; wycieczki krajoznawcze, wspólne obchody świąt i rocznic, organizowane były spotkania z pisarzami, muzykami i osobistościami ważnymi dla polskiej kultury. Żydzi i Polacy współpracowali ze sobą w ramach działalności tegoż Towarzystwa.
Downloads
Bibliografia
Bednarzak-Libera M., Formy działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej na wsi galicyjskiej w latach 1891–1914, [w:] Kultura i oświata wsi, pod red. A. Meissnera, Rzeszów 1996.
Bednarzak-LiberaM., Oświata pozaszkolna w działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Rolniczo-Pedagogicznej w Siedlcach. Nr 45, seria: nauki humanistyczne. Historia, 1996, z. 2.
Dybiec J., Galicja na drodze do wielkiej przemiany, [w:] Kraków i Galicja wobec przemian cywilizacyjnych (1866–1914). Studia i szkice, pod red. K. Fiołka, M. Stali, Kraków 2011.
Gąsowski T., Galicja – żydowski matecznik, [w:] Społeczeństwo i gospodarka, Galicja i jej dziedzictwo, pod red. J. Chłopeckiego, H. Madurowicz-Urbańskiej, t. 2, Rzeszów 1995.
„Jedność” 1907–1912.
Łapot M., Problemy świeckiej szkoły żydowskiej w Galicji doby autonomicznej w świetle opracowań Artura Załęckiego, „Prace Naukowe AJD w Częstochowie.Rocznik Polsko-Ukraiński”, t. XVII, red. K. Rędziński, D. Herciuk, Częstochowa 2015; DOI 10.16926/rpu. 2015.17.18.
Łapot M., Wkład środowiska żydowskiego w rozwój oświaty pozaszkolnej w okresie międzywojennym na przykładzie Uniwersytetu Ludowego im. Alberta Einsteina we Lwowie, „Prace Naukowe AJD w Częstochowie. Rocznik Polsko-Ukraiński” t. XIV, red. T. Lewowicki, J. Wilsz, N. Nyczkało, I. Ziaziun, Częstochowa–Kijów 2012.
Potoczny J., Oświata dorosłych i popularyzacja wiedzy w plebejskich środowiskach Galicji doby konstytucyjnej (1867–1918), „Galicja i jej dziedzictwo”, t. 10, Rzeszów 1998.
Potoczny J., Początki działalności kulturalno-oświatowej Towarzystwa Szkoły Ludowej we Lwowie (1892–1914), „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie”. Prace z Historii Oświaty i Wychowania IV, 1994, z.174.
Sikora W., Towarzystwo Szkoły Ludowej w latach 1891–1928. Krótki rys działalności, Kraków 1929.
Sprawozdanie Zarządu Lwowskiego Związku Okręgowego Towarzystwa Szkoły Ludowej za rok 1913, Lwów 1914.
Sprawozdanie Koła TSL im. B. Goldmana we Lwowie za rok 1907, Lwów 1908.
Sprawozdanie Koła TSL im. B. Goldmana we Lwowie za rok 1908, Lwów 1909.
Terlecki R., Oświata dorosłych i popularyzacja nauki w Galicji w okresie autonomii, Wrocław etc. 1990.
Wojciechowski K., Oświata ludowa 1863–1905 w Królestwie Polskim i Galicji, Warszawa 1954.
Zwiercan-Witkowska A., Towarzystwo Szkoły Ludowej w latach 1891–1939, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 2003, R. LIII, s. 140.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
