‘Great dramatic talent’? About emigration reception of ‘Comrade October’ by Kazimierz Wierzyński
DOI:
https://doi.org/10.15584/tik.2018.24Keywords:
Kazimierz Wierzyński, Comrade October, emigration theater, emigration literatureAbstract
The paper is devoted to the one and only drama of Kazimierz Wierzyński (1894–1969) ‘Comrade October’, written in 1950, and released only in 1992. Its aim is to explain why it was not published immediately after the writing. The author attempts to reconstruct the circumstances of the creation of the work and to effort to publish and exhibit it, as well as to present the state of research. He show the ‘Comrade October’ against the background of emigratory dramaturgy and theater life, which serves to reflect on the political character of the drama and to analyze the reception of his public readings in èmigrè circles (Theatre ‘Pro Arte’ by Olga Żeromska, 1954).
Downloads
References
Archiwum Kazimierza i Haliny Wierzyńskich, Biblioteka Polska w Londynie.
Archiwum Stanisława Balińskiego, Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie.
Archiwum Związku Artystów Scen Polskich za Granicą, Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie.
[n.], „Towarzysz Październik”, „Gazeta Niedzielna” 1954, nr 47.
[n.], Utwór dramatyczny wybitnego poety, „Dodatek Tygodniowy «Ostatnich Wiadomości»” 1954, nr 49.
Dłuska M., Studia i rozprawy, t. 3, Kraków 1972.
Dorosz B., „Zwierzaliśmy się sobie ze wszystkiego, nawet z naszych szczęśliwych i nieszczęśliwych miłości”. O korespondencji Mieczysława Grydzewskiego z Kazimierzem Wierzyńskim (kilka uwag i garść fragmentów – zanim ukaże się edycja krytyczna), „Pamiętnik Literacki”[Londyn] 2015, t. L.
Dorosz B., Korespondencja Kazimierza Wierzyńskiego i jego żony Haliny z Ludwikiem Krzyżanowskim: listy z lat 1947–1958 i 1976–1977, „Archiwum Emigracji” 2010, z. 1–2.
Dorosz B., Nowojorski pasjans. Polski Instytut Naukowy w Ameryce. Jan Lechoń. Kazimierz Wierzyński. Studia o wybranych zagadnieniach działalności 1939–1969, Warszawa 2013.
Dorosz B., O listach Jana Lechonia i Kazimierza Wierzyńskiego. (Kilka uwag na marginesie przygotowania edycji krytycznej), „Tematy i Konteksty” 2012, nr 2.
Głowiński M., Nowomowa i ciągi dalsze. Szkice dawne i nowe, Kraków 2009.
Kądziela P., Kazimierz Wierzyński w niewoli rosyjskiej, „Tygodnik Powszechny” 1986, nr 37.
Kiec I., Teatr służebny polskiej emigracji po roku 1939, Poznań 1999.
Kielanowski L., Słowo i ciało. Scenopisarstwo polskie na uchodźstwie, „Pamiętnik Literacki” [Londyn] 1976.
Kielanowski L., Teatr służebny, [w:] Polskie więzi kulturowe na obczyźnie, red. M. Paszkiewicz. Londyn 1986.
Korzeniewska-Berczyńska J., Sowietyzacja języka rosyjskiego, „Studia i Materiały Centrum Badań Sowieckich” 1991, z. 24.
[Kossowska S.] Big Ben, Sztuka Wierzyńskiego w radio, „Wiadomości” 1954, nr 20.
Lechoń J., Dziennik, t. 2, Londyn 1970.
Lechoń J., Wierzyński K., Listy 1941–1956, oprac. B. Dorosz przy współpracy P. Kądzieli, Warszawa 2016.
Lewandowski W., „…strofy dla mew i mgieł…”. Z dziejów literatury Drugiej Emigracji (i jej relacji komunikacyjnych), Toruń 2005.
Literatura polska na obczyźnie 1940–1960, red. T. Terlecki, t. 1, Londyn 1964.
Marcinów Z., „W szczęściu i w trwodze”. Wątki egzystencjalne w twórczości Kazimierza Wierzyńskiego, Katowice 2004.
Mossin R., Obchód 35-lecia pracy literackiej Kazimierza Wierzyńskiego, „Wiadomości” 1954, nr 26.
Naglerowa H., „Towarzysz Październik”, „Wiadomości” 1955, nr 6.
Nasiłowska A., Oblicza poezji Kazimierza Wierzyńskiego, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza” 1994.
Nowak P., „Swoi” i „obcy” w językowym obrazie świata. Język publicystyki polskiej z pierwszej połowy lat pięćdziesiątych, Lublin 2002.
Orzechowski E., Teatr polonijny w Stanach Zjednoczonych, Wrocław 1989.
Osiński J., „Nie ma dla nas ucieczki”. Kazimierz Wierzyński na łamach „Tygodnika Polskiego”, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Humanistyczne” 2016, nr spec. 7: Wierzyński czytany na nowo, red. A. Kasperek, J. Wróbel.
Osiński J., „Oko w oko z światem”. O wierszach Kazimierza Wierzyńskiego pisanych „w wojsku austriackim i w niewoli rosyjskiej”, „Konteksty Kultury” 2016, nr 3.
Osiński J., „Teraz nic nie wiadomo”. Apokalipsa niespełniona w „Stacji Abbesses” Stefanii Zahorskiej, „Przegląd Humanistyczny” 2017, nr 1.
[Ostrowski J.], Życie kulturalne w kraju i na obczyźnie. Promieniowanie na kraj i uchodźstwo, „Orzeł Biały” 1954, nr 47.
Pietrkiewicz J., Dla pokrzepienia mózgów. Szkice z lat 1940–1948, Toruń 2002.
Pipes R., Rosja bolszewików, przeł. W. Jeżewski, Warszawa 2005.
Polski dramat emigracyjny 1939–1969. Antologia, red. D. Ratajczakowa, Poznań 1993.
Ratajczakowa D., Dramat nieobecny, „Dialog” 1992, nr 3.
Raźny J., O emigracyjnych losach Wacława Grubińskiego, „Pamiętnik Literacki” 2006, nr 4.
Shakespeare W., Burza, przeł. M. Słomczyński, Kraków 1979.
Skamander, t. 5: Studia o twórczości Kazimierza Wierzyńskiego, red. I. Opacki przy współudz. R. Cudaka, Katowice 1986.
Smaga J., Rosja w 20. stuleciu, Kraków 2001.
Smulski J., Ciągłość czy kataklizm? O cezurze roku 1949 w procesie literackim, w: tegoż, Od Szczecina do... Października. Studia o literaturze polskiej lat pięćdziesiątych, Toruń 2002.
Tatarowski K. W., Literatura i pisarze w programie Rozgłośni Polskiej Radio Wolna Europa, Kraków 2005.
Teatr i dramat polskiej emigracji 1939–1989, red. I. Kiec, D. Ratajczakowa, J. Wachowski, Poznań 1994.
Terlecki T., Emigracja naszego czasu, red. N. Taylor-Terlecki, J. Święch, Lublin 2003.
Wierzyński K., Cygańskim wozem. Miasta, ludzie, książki, Londyn 1995.
Wierzyński K., Granice świata, Warszawa 1933.
Wierzyński K., Pamiętnik poety, do druku przyg., wstępem i przyp. opatrz. P. Kądziela, Warszawa 1991.
Wierzyński K., Towarzysz Październik, do druku podał P. Kądziela, „Dialog” 1992, nr 3.
Wierzyński K., Towarzysz Październik, oprac. P. Kądziela, Warszawa 1993.
Wierzyński K., W garderobie duchów. Wrażenia teatralne, Lwów [1938].
Wierzyński K., Wrażenia teatralne. Recenzje z lat 1932–1939, oprac. H. i M. Waszkielowie, Warszawa 1987.
Wierzyński K., Współczesna literatura polska na emigracji, Nowy Jork 1943.
Wolsza T., Za żelazną kurtyną. Europa Środkowo-Wschodnia, Związek Sowiecki i Józef Stalin w opiniach emigracji politycznej w Wielkiej Brytanii 1944/1945–1953, Warszawa 2005.
Wójtowicz P., Obraz Związku Sowieckiego w ujęciu polskiej emigracji politycznej w Wielkiej Brytanii w latach 1945–1956, Warszawa 2008.
Wspomnienia o Kazimierzu Wierzyńskim, oprac. P. Kądziela, Warszawa 2001.
Zaćmiński A., Emigracja polska w Wielkiej Brytanii wobec możliwości wybuchu III wojny światowej 1945–1954, Bydgoszcz 2003.Osiński J., „Nie ma dla nas ucieczki”. Kazimierz Wierzyński na łamach „Tygodnika Polskiego”, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Humanistyczne” 2016, nr spec. 7: Wierzyński czytany na nowo, red. A. Kasperek, J. Wróbel.
Osiński J., „Oko w oko z światem”. O wierszach Kazimierza Wierzyńskiego pisanych „w wojsku austriackim i w niewoli rosyjskiej”, „Konteksty Kultury” 2016, nr 3.
Osiński J., „Teraz nic nie wiadomo”. Apokalipsa niespełniona w „Stacji Abbesses” Stefanii Zahorskiej, „Przegląd Humanistyczny” 2017, nr 1.
[Ostrowski J.], Życie kulturalne w kraju i na obczyźnie. Promieniowanie na kraj i uchodźstwo, „Orzeł Biały” 1954, nr 47.
Pietrkiewicz J., Dla pokrzepienia mózgów. Szkice z lat 1940–1948, Toruń 2002.
Pipes R., Rosja bolszewików, przeł. W. Jeżewski, Warszawa 2005.
Polski dramat emigracyjny 1939–1969. Antologia, red. D. Ratajczakowa, Poznań 1993.
Ratajczakowa D., Dramat nieobecny, „Dialog” 1992, nr 3.
Raźny J., O emigracyjnych losach Wacława Grubińskiego, „Pamiętnik Literacki” 2006, nr 4.
Shakespeare W., Burza, przeł. M. Słomczyński, Kraków 1979.
Skamander, t. 5: Studia o twórczości Kazimierza Wierzyńskiego, red. I. Opacki przy współudz. R. Cudaka, Katowice 1986.
Smaga J., Rosja w 20. stuleciu, Kraków 2001.
Smulski J., Ciągłość czy kataklizm? O cezurze roku 1949 w procesie literackim, w: tegoż, Od Szczecina do... Października. Studia o literaturze polskiej lat pięćdziesiątych, Toruń 2002.
Tatarowski K. W., Literatura i pisarze w programie Rozgłośni Polskiej Radio Wolna Europa, Kraków 2005.
Teatr i dramat polskiej emigracji 1939–1989, red. I. Kiec, D. Ratajczakowa, J. Wachowski, Poznań 1994.
Terlecki T., Emigracja naszego czasu, red. N. Taylor-Terlecki, J. Święch, Lublin 2003.
Wierzyński K., Cygańskim wozem. Miasta, ludzie, książki, Londyn 1995.
Wierzyński K., Granice świata, Warszawa 1933.
Wierzyński K., Pamiętnik poety, do druku przyg., wstępem i przyp. opatrz. P. Kądziela, Warszawa 1991.
Wierzyński K., Towarzysz Październik, do druku podał P. Kądziela, „Dialog” 1992, nr 3.
Wierzyński K., Towarzysz Październik, oprac. P. Kądziela, Warszawa 1993.
Wierzyński K., W garderobie duchów. Wrażenia teatralne, Lwów [1938].
Wierzyński K., Wrażenia teatralne. Recenzje z lat 1932–1939, oprac. H. i M. Waszkielowie, Warszawa 1987.
Wierzyński K., Współczesna literatura polska na emigracji, Nowy Jork 1943.
Wolsza T., Za żelazną kurtyną. Europa Środkowo-Wschodnia, Związek Sowiecki i Józef Stalin w opiniach emigracji politycznej w Wielkiej Brytanii 1944/1945–1953, Warszawa 2005.
Wójtowicz P., Obraz Związku Sowieckiego w ujęciu polskiej emigracji politycznej w Wielkiej Brytanii w latach 1945–1956, Warszawa 2008.
Wspomnienia o Kazimierzu Wierzyńskim, oprac. P. Kądziela, Warszawa 2001.
Zaćmiński A., Emigracja polska w Wielkiej Brytanii wobec możliwości wybuchu III wojny światowej 1945–1954, Bydgoszcz 2003.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2018 Tematy i Konteksty

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.