Preparing students for responsibility is an important task in times of numerous axiological threats

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15584/kpe.2023.12.8

Keywords:

upbringing, values, responsibility, axiological threats

Abstract

In today’s times of lack of a clear hierarchy of values and the decline of authorities, introducing students to the world of values becomes a real challenge for educators. The proper hierarchy of values is a factor necessary for conscious living and making responsible decisions, making certain choices and exhibiting certain behaviors. Preparing for life in society involves developing independence, freedom, subjectivity, and the ability to make rational choices and take responsibility for them. Education for responsibility is an important task in the face of numerous axiological threats occurring in many areas of human life. Unfortunately, this is not an easy task in times of widespread loss of sense of responsibility. Rejecting responsibility is a consequence of a wrong understanding of freedom. The article indicates the need to prepare students for responsibility as a value that should be an educational goal.

References

Albińska E., Odpowiedzialność [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. III, red. T. Pilch, Warszawa 2004.

Bauman Z., Moralność w niestabilnym świecie, Poznań 2006.

Bauman Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2009.

Chałas K., Wychowanie ku wartościom. Elementy teorii i praktyki, t. 1: Godność, wolność, odpowiedzialność, tolerancja, Lublin–Kielce 2003.

Chałas K., Moc integracyjna wybranych wartości w budowaniu struktur aksjologicznych [w:] Wartości w pedagogice. Aksjologia pedagogiczna. Napięcia i współistnienie różnych wartości, red. W. Furmanek, A. Długosz, Rzeszów 2014.

Chałas K., Osoba i wartości ją opisujące jako źródło rozszerzającego się horyzontu wychowania [w:] Wartości w pedagogice. Teoria i praktyka wartości w pedagogice, red. W. Furmanek, Rzeszów 2011.

Chałas K., Maj A. (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej, Radom 2016.

Chłodna-Błach I., Odpowiedzialność [w:] Encyklopedia aksjologii pedagogicznej, red. K. Chałas, A. Maj, Radom 2016.

Denek K., Aksjologiczne aspekty edukacji szkolnej, Toruń 1999.

Denek K., Wartości i cele edukacji szkolnej, Poznań–Toruń 1994.

Denek K., Rola wartości w edukacji [w:] Wartości w pedagogice. Teoria i praktyka wartości w pedagogice, red. W. Furmanek, Rzeszów 2011.

Długosz A., Odpowiedzialność nauczyciela kategorią aksjologiczną [w:] Wartości w pedagogice. Aksjologia pedagogiczna. Napięcia i współistnienie różnych wartości, red. W. Furmanek, A. Długosz, Rzeszów 2014.

Długosz A., Znaczenie rodziny w wychowaniu do wolności [w:] Wartości w pedagogice. Teoria i praktyka wartości w pedagogice, red. W. Furmanek, Rzeszów 2011.

Frączek Z., Edukacja aksjologiczna wobec potrzeb współczesności, Rzeszów 2002.

Frączek Z., Wstęp do teorii wychowania, Rzeszów 2022.

Furmanek W., Człowiek, człowieczeństwo, wychowanie, Rzeszów1995.

Furmanek W., Aksjologia. Aksjologia pedagogiczna. Próba określenia zależności [w:] Wartości w pedagogice. Aksjologia pedagogiczna. Napięcia i współistnienie różnych wartości, red. W. Furmanek, A. Długosz, Rzeszów 2014.

Furmanek W., Rewolucja aksjologiczna. Zagrożenie dla rozwoju naszego społeczeństwa [w:] Wartości w pedagogice. Aksjologia pedagogiczna. Napięcia i współistnienie różnych wartości, red. W. Furmanek, A. Długosz, Rzeszów 2014.

Furmanek W., Sens życia kategorią pedagogiki wartości [w:] Wartości w pedagogice, red. W. Furmanek, Rzeszów 2005.

Homplewicz J., Etyka pedagogiczna, Rzeszów 1996.

Ingarden R., Książeczka o człowieku, Kraków 2003.

Kunicka M., Wychowanie a etyka odpowiedzialności, „Teraźniejszość. Człowiek. Edukacja” 2015, t. 18, nr 3(71).

Łuczyński A., Autorytet i odpowiedzialność w wychowaniu [w:] Wychowanie wobec współczesnych przemian społeczno-kulturowych, red. D. Bis, E. Smołka, R. Skrzyniarz, Lublin 2012.

Łuczyński A., Odpowiedzialność wychowawcza [w:] Encyklopedia aksjologii pedagogicznej, red. K. Chałas, A. Maj, Radom 2016.

Maj A., Miłość i odpowiedzialność – wzajemne związki i zależności w perspektywie pedagogicznej, „Roczniki Pedagogiczne” 2002, t. 13(49), nr 2.

Michalik M., O niektórych paradoksach odpowiedzialności [w:] Odpowiedzialność jako wartość i problem edukacyjny, red. A.M. de Tchorzewski, Bydgoszcz 1998.

Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin 1999.

Nowak M., Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa 2008.

Olbrycht K., Wychowanie do wartości – w centrum aksjologicznych dylematów współczesnej edukacji, „Paedagogia Christiana” 2012, nr 1/29.

Oleś P., System klasyfikacji wartości: założenia, zastosowanie, przegląd niektórych technik, „Roczniki Filozoficzne” 1983, t. XXXI, z. 4.

Skrzypniak R., Aksjologia pedagogiczna – współistnienie wartości w zróżnicowanych środowiskach [w:] Wartości w pedagogice. Aksjologia pedagogiczna. Napięcia i współistnienie różnych wartości, red. W. Furmanek, A. Długosz, Rzeszów 2014.

Tischner J., Myśli wyszukane, Kraków 2000.

Tischner J., Świat ludzkiej nadziei, Kraków 2005.

Tischner J., Etyka wartości i nadziei [w:] Wobec wartości, red. D. Von Hildebrand, J.A. Kłoczowski OP, J. Paściak OP, Poznań 1982.

Tyszkowa M., Kultura symboliczna, wartości i rozwój jednostki [w:] Wartości w świecie dziecka i sztuki dla dziecka, red. M. Tyszkowa, B. Żurakowski, Warszawa–Poznań 1984.

Urban-Kojs E., Kojs R., Niektóre uwarunkowania przekazu wartości kulturowych w rodzinie z małym dzieckiem [w:] Wartości w pedagogice. Teoria i praktyka wartości w pedagogice, red. W. Furmanek, Rzeszów 2011.

Wołoszyn W., Istota odpowiedzialności [w:] Odpowiedzialność jako wartość i problem edukacyjny, red. A.M. de Tchorzewski, Bydgoszcz 1998.

Wrońska K., Osoba i wychowanie. Wokół personalistycznej filozofii wychowania Karola Wojtyły Jana Pawła II, Kraków 2000.

Żebrowski J., Etyczne i aksjologiczne aspekty wychowania do odpowiedzialności, „Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość” 2010, t. 7.

Published

2023-12-29

How to Cite

Długosz, A. (2023). Preparing students for responsibility is an important task in times of numerous axiological threats. KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA, 12, 150–159. https://doi.org/10.15584/kpe.2023.12.8

Issue

Section

Family and school – common areas of education, upbringing and care