Poetyka i doświadczenie ekstremalne: o retoryce w pisaniu o GUŁagu

Abstrakt

W niniejszym artykule badam możliwość wykorzystania pojęć z zakresu poetyki oraz retoryki do opisu tekstu literackiego traktującego o doświadczeniu łagrowym. Na przykładzie książki Dzień i noc Leo Lipskiego pragnę uwydatnić podobną perspektywę, która już nie wychodzi z esencjalistycznych założeń, ale raczej zakłada, że takie pojęcia, jak np. lakoniczność i parataksa nadają się do opisania właściwości tekstu, który z kolei jest wynikiem określonego trybu lektury. Proces ujawniania się tekstu opisać więc można na podstawie wybranych pojęć z tradycji poetyki oraz retoryki. W ten sposób okazuje się, że pojęcia z zakresu poetyki i retoryki – przynajmniej częściowo i na przykładzie określonych terminów – nie są zjawiskiem przebrzmiałym, lecz nadal mają swoje zastosowanie przy analizie tekstów, jak również w komunikacji literackiej.