„(...) to odejść trzeba tak po prostu”. Symbolika śmierci w artystycznych lirykach Bolesława Taborskiego

Justyna Budzik

doi:10.15584/tik.2024.16

Autor

Justyna Budzik Uniwersytet Jagielloński w Krakowie https://orcid.org/0000-0003-3530-0647

DOI:

https://doi.org/10.15584/tik.2024.16

Słowa kluczowe:

myślenie wizualne, starość, śmierć

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest artystycznym wierszom Bolesława Taborskiego, które potwierdzają, że dorobek liryczny polskiego poety emigracyjnego wyróżnia myślenie czysto wizualne, jak określa to J.J. Wundenburger. Głównym celem szkicu jest ukazanie roli, jaką sztuka malarska i wizualna pełni w twórczości poetyckiej Taborskiego. Autorka skupia się na analizie trzech wierszy, w których poeta podejmuje zagadnienie starości, odchodzenia i umierania. Najważniejszym punktem odniesienia są tu wybrane prace malarskie i wizualne Rembrandta Harmenszoon van Rĳn, Stanleya Spencera i Tadeusza Kantora. Taborski sytuuje symboliczną analizę tych dzieł w kontekście własnej myśli egzystencjalnej i ontologicznej. W ten sposób poszukuje odpowiedzi na pytanie, jak oswoić lęk przed tym, co nieuchronne i nieodgadnione.

Downloads

Bibliografia

Chwistek L., Wielość rzeczywistości w sztuce, „Czas”, Kraków 1924.

Dziadek A., Obrazy i wiersze. Z zagadnień interferencji sztuk w polskiej poezji współczesnej, Katowice 2011.

Fazan K., Kantor. Nie / obecność, Kraków 2019.

Frajlich A., Powroty. Wiersze zebrane, t. 2, Toronto–Szczecin–Bezrzecze 2022.

Gervais D., Stanley Spencer: Painting and Vision, The Cambridge Quarterly, Vol. 21, No. 3 (1992).

Gombrich E. H., O Sztuce, przeł. M. Dolińska, I. Kossowska, D. Stefańska-Szefczuk, A. Kuczyńska, Poznań 2023.

Jamrozek-Sowa A., Teatralne podróże Bolesława Taborskiego, w: Przez lustra. Pisarstwo Bolesława Taborskiego. Szkice, red. W. Ligęza i J. Wolski, Toruń 2003.

Karpiński W., Pamięć Włoch, „Zeszyty Literackie”, [Warszawa] 2008.

Koryl J., Świat nie może być chaosem. Rozmowa z Bolesławem Taborskim, w: Przez lustra. Pisarstwo Bolesława Taborskiego. Szkice, red. W. Ligęza i J. Wolski, Toruń 2003.

Ligęza W., Muzyczne tematy i wariacje Bolesława Taborskiego, w: Przez lustra. Pisarstwo Bolesława Taborskiego. Szkice, red. W. Ligęza i J. Wolski, Toruń 2003.

Lourel L., Repellent Shapes and Bewildering “Illustrations”. Stanley Spencer’s Eccentric Styles, Repellent Shapes and Bewildering “Illustrations” : Stanley Spencer’s Eccentric Styles (openedition.org) (dostęp: 20.02.2024).

Michel E., Rembrandt, New York 2003.

Przez lustra. Pisarstwo Bolesława Taborskiego. Szkice, red. W. Ligęza i J. Wolski, Toruń 2003.

Taborski B., Portret z parentezą, w: tegoż, Sztuka. Wybór wierszy, Kraków 1985.

Taborski B., Poezje wybrane, Warszawa 1999.

Tański P., Miłość, Dasein, Śmierć. Czytając cykle liryczne Bolesława Taborskiego, w: Przez lustra. Pisarstwo Bolesława Taborskiego. Szkice, red. W. Ligęza i J. Wolski, Toruń 2003.

Tarnowska B., Między światami. Problematyka bilingwizmu w literaturze. Dwujęzyczna twórczość poetów grupy „Kontynenty”, Olsztyn 2004, s. 136–158 i s. 274–298.

Wunenburger J. J., Filozofia obrazów, przeł. T. Stróżyński, Gdańsk 2011, s. 170.