Around the Metaxú Category. Experiencing and Generating Inter-human Borderland by Means of a Language

Authors

  • Dorota Korwin-Piotrowska Jagiellonian University

DOI:

https://doi.org/10.15584/tik.2019.3

Keywords:

language, metaxú, linguistics, philosophy of language, philosophy of dialogue, sociology of language, understanding, borderland

Abstract

The subject of the paper consists in the reflections dedicated to the creation of the inter-human “borderland”. The metaxú category (Greek: μεταξύ, in-between) serves this purpose. Derived from antiquity, it was interpreted by Simone Weil in her book La Pésanteur et la Grâce (Gravity and Grace). The study develops Weil’s concept, and at the same time it expands it towards linguistics. A list of five notions is proposed. They present different aspects of metaxú, such as relationality, borderlandness, pragmatism, ambivalence, and transversality, which point to the anthropological and social role of the “in-between”. These notions are discussed in the paper at length, and then referred to the linguistic communication, which is treated exactly as a metaxú sphere.

Downloads

References

Bartmiński J., Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, 2006, s. 1 [online] http://www.academia.edu/642815/Punkt_widzenia_perspektywa_j%C4%99zykowy_obraz_%C5%9Bwiata (dostęp: 22.08.2018).

Bergen B. K., Latające świnie. Jak umysł tworzy znaczenie, tłum. Z. Lamża, Kraków 2017.

Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, tłum. J. Doktór, Warszawa 1992.

Damasio A., Błąd Kartezjusza. Emocje, rozum i ludzki mózg, tłum. M. Karpiński, Warszawa 2011.

Davidson D., Widzieć poprzez język, tłum. A. Żychliński, „Teksty Drugie” 2007 z. 3.

Duraj J., The Hermeneutics of Metaxy in the Philosophy of Plato, „Studia Bobolanum” 2017, nr 4, http://bobolanum.pl/images/studia-bobolanum/2017/04/StBob_2017_4_Duraj. pdf (dostęp: 22.08.2018).

Etyka międzyludzkiej komunikacji, red. J. Puzynina, Warszawa 1993.

Evans V., Leksykon językoznawstwa kognitywnego, przekł. zbior., Kraków 2009.

Fauconnier G., Mental Spaces: Aspects of Meaning Construction in Natura Language, London 1985.

Firth Ch., Od mózgu do umysłu. Jak powstaje nasz wewnętrzny świat, tłum. A. Binder, M. Binder, Warszawa 2011.

Gadacz T., Filozofia dialogu, w: tegoż, Historia filozofii XX wieku, t. 2, Kraków 2009.

Handke K., Socjologia języka, Warszawa 2009.

Howe Ch., Cultivating Hope: Simone Weil, metaxú, and a Literature of the Divine , in: Hope in the 21th Century, ed. by J.L. Hochheimer, Oxford 2009, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.461.1325&rep=rep1&type=pdf#page=78 (dostęp: 23.08.2018).

Ingarden R., O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury, przeł. M. Turowicz, Warszawa 1988.

Johnson M., Znaczenie ciała. Estetyka rozumienia ludzkiego, tłum. J. Płuciennik, Łódź 2015.

Kiklewicz A., Pragmatyczne aspekty językowego obrazu świata, http://pracownicy.uwm.edu.pl/aleksander.kiklewicz/pragmatyczne_aspekty_jos.pdf (dostęp: 19.07.2018).

Korolko M., Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990

Korwin-Piotrowska D., Białe znaki. Milczenie w strukturze i znaczeniu utworów narracyjnych (Na przykładach z polskiej prozy współczesnej), Kraków 2015.

Kövecses Z., Język, umysł, kultura. Praktyczne wprowadzenie, przeł. A. Kowalcze-Pawlik i M. Buchta, Kraków 2011.

Kudra B., Kudra A., Znaczenie, sens, negocjowanie znaczeń – o ‘ambisemicznym’ charakterze konceptualizacji, http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/8560/01Kudra.pdf?sequence=1 (dostęp: 19.07.2018).

Lakoff G., Johnson M., Metafory w naszym życiu, tłum. T. P. Krzeszowski, Warszawa 1988.

Langacker R. W., Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie, tłum. zbior., Kraków 2009.

Lévinas E., Etyka i Nieskończony. Rozmowy z Philippe’em Nemo, przeł. B. Opolska-Kokoszka, Kraków 1991.

Mikołajczyk H.T., Rozum transwersalny, czyli o postmodernistycznym rozumieniu racjonalności, „Słupskie Studia Filozoficzne” 2009, nr 8.

Nęcki Z., Komunikacja międzyludzka, Kraków 2000.

Nikitorowicz J., Pogranicze. Tożsamość. Edukacja międzykulturowa, Białystok 1995.

O’Connor J., Seymour J., NLP. Wprowadzenie do programowania neurolingwistycznego, przeł. B. Mizia, Poznań 2013.

Perseus Digital Library. Greek Word Study Tool [online] http://www.perseus.tufts.edu/hopper/morph?l=metacu%5C&la=greek&prior=to%5Cn#lexicon (dostęp: 20.08.2018).

Platon, Uczta. Eutyfron. Obrona Sokratesa. Kriton. Fedon, tłum. i oprac. W. Witwicki, Warszawa 1984.

Ricoeur P., Metaxú. Pomiędzy tym a tym. Ewa Mukoid rozmawia z Paulem Ricoeurem, „Logos i Ethos” 1993, nr 2.

Sadowski A., Pogranicze – pograniczność – tożsamość pograniczna, „Pogranicze” 2008, t. XIV.

Tischner J., Filozofia dramatu. Wprowadzenie, Kraków 2012.

Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 1982.

Weil S., Metaxú, w: tejże, Świadomość nadprzyrodzona. Wybór myśli, tłum. A. Olędzka-Frybesowa, wyb. J. Nowak, Warszawa 1986.

Welsch W., Nasza postmodernistyczna moderna, przekł. R. Kubicki, A. Zeidler-Janiszewska, Warszawa 1998.

Wodziński C., O gościnności: Celan – Heidegger, w: Podręcznik dialogu. Zaufanie i tożsamość, red. K. Czyżewski, J. Kulas, M. Golubiewski, Sejny 2012.

Zagajewski A., Obrona żarliwości, Kraków 2002.

Published

2019-12-16

How to Cite

Korwin-Piotrowska, D. (2019). Around the Metaxú Category. Experiencing and Generating Inter-human Borderland by Means of a Language. Tematy I Konteksty, 14(9), 54–69. https://doi.org/10.15584/tik.2019.3