Conflict from the perspective of eristic and eutoric
DOI:
https://doi.org/10.15584/tik.2017.2Keywords:
rhetoric, eutoric, eristic, conflict, dispute, linguistics, psychology of persuasion, philosophy of dialogueAbstract
The article analyzes conflict as a phenomenon connected with persuasion – close to disputes or quarrels, yet not identical with them. The background for the considerations encompasses works from various fields: sociology, linguistics, philosophy, and psychology, but rhetoric remains in the very center. The author characterizes its part dealing with absolute winning in disputes, i.e. eristic, and it presents a counterbalance to it and to the agonistic attitude. This complement is eutoric (author’s own term) as a branch of rhetoric which concentrates on positive communication based on mutual listening, empathy and a constructive dialogue, which favors prevention of conflicts, or possibly resolving them. Eutoric has its source in philosophy of dialogue, pragmalinguistics, psychology of persuasion, as well as in the theory and practice connected with mediations and negotiations.
Downloads
References
Allhoff D.-W., Allhoff W., Sztuka przekonywania do własnych racji. Retoryka i komunikacja, przeł. P. Włodyga, Kraków 2008.
Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, red. i wstęp G. Godlewski, oprac. G. Godlewski, A. Mencwel, R. Sulima, Warszawa 2003.
Awdiejew A., Strategie konwersacyjne, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Literaria Polonica” 2005, nr 7.
Barbaro B. de, Dekalog dobrej rozmowy, rozm. A. Jucewicz, „Gazeta Wyborcza” 4–5 czerwca 2016.
Bartmiński J., Etyka słowa a potoczny wzorzec komunikacji, w: Oblicza komunikacji, red. A. Markowski, R. Pawelec, Warszawa 2012.
Batko A., Sztuka perswazji, czyli język wpływu i manipulacji, Gliwice 2005.
Bobrowicz M., Mediacja. Jestem za, Warszawa 2008.
Budzyńska-Daca A., Eristic and Dispute – Applications and Interpretations, „Forum Artis Rhetoricae” 2013, nr 2.
Budzyńska-Daca A., Kwosek J., Erystyka, czyli o sztuce prowadzenia sporów. Komentarze do Schopenhauera, Warszawa 2011.
Bychawska-Siniarska D., Mowa nienawiści – definicja problemu, http://docplayer.pl/156-32849-Mowa-nienawisci-definicja-problemu-dominika-bychawska-siniarska.html (dostęp: 15.10.2016).
Carrilho M. M., Korzenie retoryki; starożytność grecka i rzymska, w: M. Meyer, M. M. Carrilho, B. Timmermans, Historia retoryki od Greków do dziś, red. M. Meyer, przeł. Z. Baran, Warszawa 2010.
Danielewiczowa M., Spierać się, kłócić, być w konflikcie. Rozważania semantyczne, w: Współczesne dyskursy konfliktu. Literatura – Język – Kultura, red. W. Bolecki, W. Soliński, M. Gorczyński, Warszawa 2015.
Darczewska J., Anatomia rosyjskiej wojny informacyjnej. Operacja krymska – studium przypadku, Warszawa 2014, http://www.osw.waw.pl/sites/default/files/anatomia_rosyjskiej_wojny_informacyjnej.pdf (dostęp: 30.09.2016).
Dobek-Ostrowska B., Fras J., Ociepka B., Teoria i praktyka propagandy, Wrocław 1999.
Domańska E., Historia egzystencjalna, Warszawa 2012.
Duke G., The Sofist (Ancient Greek), in: Internet Encyclopedia of Philosophy, http://www.iep.utm.edu/sophists/ (dostęp: 29.09.2016).
Dziugieł I., Mediacja w postępowaniu przygotowawczym, Szczytno 2004.
„Forum Artis Rhetoricae” 2013, nr 1, 2 [numery poświęcone sporom i konfliktom].
Głowiński M., Retoryka nienawiści, „Nauka” 2007, nr 2.
Gut J., Haman W., Docenić konflikt. Od walki i manipulacji do współpracy, Warszawa 1995.
Hogan K., Psychologia perswazji. Strategie i techniki wywierania wpływu na ludzi, przeł. A. Dziuban, Warszawa 2005.
Ideologie w słowach i obrazach, red. I. Kamińska-Szmaj, T. Piekot, M. Poprawa, Wrocław 2008.
Jabłońska-Bonca J., Prawnik a sztuka negocjacji i retoryki, Warszawa 2002.
Jabłoński W., Kreowanie informacji. Media relations, Warszawa 2007.
Klemperer V., LTI. Notatnik filologa, tłum. J. Zychowicz, Warszawa 1989.
Kochan M., Pojedynek na słowa. Techniki erystyczne w publicznych sporach, Kraków 2005.
Konflikty międzygrupowe. Przejawy, źródła i metody rozwiązywania, red. K. Skarżyńska, U. Jakubowska, J. Wasilewski, Warszawa 2007.
Korwin-Piotrowska D., Białe znaki. Milczenie w strukturze i znaczeniu utworów narracyjnych, Kraków 2015.
Kotarbiński T., Definicja i cel studiowania erystyki. Chwyty czysto techniczne. Fortele nielojalne. Charakterystyka dyskusji rzeczowej, w: tegoż, Kurs logiki dla prawników, Warszawa 1961.
Kowalski S., Tulli M., Zamiast procesu. Raport o mowie nienawiści, Warszawa 2003.
Kövecses Z., Język, umysł, kultura. Praktyczne wprowadzenie, przeł. A. Kowalcze-Pawlik, M. Buchta, Kraków 2011.
Lewiński P. H., Neosofistyka. Argumentacja retoryczna w komunikacji potocznej, Wrocław 2012.
Levinson S. C., Pragmatyka, przeł. T. Ciecierski, K. Stachowicz, Warszawa 2010.
Lichański J. Z., Retoryka sporu a model rozumowania Karneadesa, „Forum Artis Rhetoricae” 2013, nr 1.
Markowski A., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2005.
Mechanizmy perswazji i manipulacji. Zagadnienia ogólne, red. G. Habrajska, Łask 2007.
Mielczarski C., Sofiści i polityka, Warszawa 2010.
Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej. Podręcznik komunikacji interpersonalnej, tłum. zbior., red. J. Stewart, wyd. IV, Warszawa 2012.
Mouffe Ch., Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie, przeł. B. Szelewa, Warszawa 2015.
Narracja jako sposób rozumienia świata, red. J. Trzebiński, Gdańsk 2002.
O’Connor J., Seymour J., NLP. Wprowadzenie do programowania neurolingwistycznego, przeł. B. Mizia, Poznań 2013.
Peeling N., Negocjacje. Co dobry negocjator wie, robi i mówi, tłum. J. Sawicki, Warszawa 2010.
Pietrzyk M., Retoryka tolerancji, Warszawa 2015.
Pratkanis A., Aronson E., Wiek propagandy. Używanie i nadużywanie perswazji na co dzień, tłum. J. Radzicki i M. Szuster, Warszawa 2003.
Puzynina J., Mowa nienawiści a etyka słowa ZES, http://www.etykaslowa.edu.pl/wp-content/uploads/2016/05/Mowa-nienawi%C5%9Bci-a-etyka-s%C5%82owa.pdf (dostęp: 27.09.2016).
Puzynina J., O szacunku trochę inaczej, http://www.tokfm.pl/blogi/zmowa/2013/04/prof_jadwiga_puzynina_o_szacunku_troche_inaczej_na_widoczny_obecnie_brak_szacunku_dla_lekarzy_i_nauczycieli_sklada_sie_brak_uniwersalnego_szacunku_dla_czlowieka_i_brak_szacunku_dla_wartosci_/1 (dostęp: 30.09.2016).
Rambiert A., Bieg Pawła z Tarsu, czyli spotkania z grecką agonistyką, Wrocław 2013, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/6535/Bieg_Pawla_z_Tarsu_czyli_spotkania_z_grecka_agonistyka.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 29.09.2016).
Retoryka i etyka, red. B. Sobczak i H. Zgółkowa, Poznań 2009.
Rosenberg M., To, co powiesz, może zmienić świat. O języku pokoju w świecie konfliktów, przeł. J. Gładyszek, Warszawa 2013.
Rosenberg M., Rozwiązywanie konfliktów poprzez porozumienie bez przemocy, rozm. G. Seils, tłum. B. Wyczesany, Warszawa 2016.
Schopenhauer A., Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów, przeł. B. i L. Konorscy, wyd. III, przedm. T. Kotarbiński, Kraków 1984.
Sobczak B., Retoryka pojednania, https://repozytorium.amu.edu.pl/ bit-stream/10593/12606/1/Sobczak,%20Retoryka%20pojednania.pdf (dostęp: 26.09.2016).
Stelmach J., Brożek B., Negocjacje, Kraków 2014.
Sztuka perswazji. Socjologiczne, psychologiczne i lingwistyczne aspekty komunikowania perswazyjnego, red. R. Karpiel i K. Leszczyńska, Kraków 2004.
Sztumski J., Konflikty społeczne i negocjacje jako sposoby ich przezwyciężania, Częstochowa 2000.
Tannen D., Cywilizacja kłótni. Jak powstrzymać amerykańską wojnę na słowa, przeł. P. Budkiewicz, Poznań 2003.
Tischner J., Filozofia dramatu. Wprowadzenie, Paris 1990.
Tokarz M., Argumentacja. Perswazja. Manipulacja, Gdańsk 2006.
Ugresić D., Kultura kłamstwa, tłum. D. J. Ćirlić, Wrocław 1998.
Wasilewski J., Retoryka dominacji, Warszawa 2006.
Wierzbicka A., Genry mowy, w: Tekst i zdanie. Zbiór studiów, red. T. Dobrzyńska i E. Janus, Wrocław 1983.
Wilkoń A., Gatunki mówione, w: Porozmawiajmy o rozmowie. Lingwistyczne aspekty dialogu, red. M. Kita i J. Grzenia, Katowice 2003.
Załazińska A., Niewerbalne znaki sporu – gesty i inne zachowania towarzyszące mowie jako semiotyczne elementy konstytuujące i wyrażające spór, http://www.retoryka.edu.pl/files/far1_2013_art3.pdf, (dostęp: 30.09.2016).
Zowczak-Jastrzębska K., Sztuka dialogu, czyli jak słuchać, aby wszystko zrozumieć, i jak mówić, aby być zrozumianym. Praktyczny poradnik dla uczestników Komisji Dialogu Społecznego, http://www.mazowia.org.pl/files/sztuka_dialogu_3q10...k._zowczak_jastrzebskai.pdf, (dostęp: 26.09.2016).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2017 Tematy i Konteksty
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
