Religious and cultural patriotism of the 60-year-olds in Podkarpacie
DOI:
https://doi.org/10.15584/kpe.2025.22Keywords:
religious and cultural patriotism, Podkarpacie, generation of 60-year-oldsAbstract
Attachment, social bond and sacrifice for the nation are elements of patriotism, manifesting in many dimensions. One of them is religious and cultural patriotism, illustrating people’s emotions to national culture, tradition, identity, language and religion. The article presents its components, typical for the generation of 60-year-olds from Podkarpacie, focused on historical memory, values and ideals, national culture and faith heritage. Seniors’ patriotism reveals homeland and parish attitudes towards the home country, regardless of gender.
Female seniors turn to traditions and customs, language and actions for the good of the community (axiological and educational component), male seniors, to historical truth about the family, place and nation, and sacrifice for the homeland (historical and action component).
Downloads
References
Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2007.
Bartmiński J., Jak biegną drogi ojczyzny? [in:] Z Karolem Wojtyłą myśląc ojczyna, ed. W. Chudy, Lublin 2002.
Bełch K., Naród i patriotyzm. Katolicka Nauka Społeczna. Podręcznik dla studentów teologii i nauk społecznych, Sandomierz 2020.
Bełch K., Polak – patriota, „Premislia Christiana” 2018–2019, No. 18.
Brzozowska M., Kłopotliwa miłość. Patriotyzm w polskich dyskursach publicystycznych, Lublin 2014.
Chałas K., Furmanek W., Ożóg K., Niepodległość. Implikacje pedagogiczne i edukacyjne, Rzeszów 2019.
Chałas K., Kowalczyk S., Wychowanie ku wartościom narodowo-patriotycznym. Elementy teorii i praktyki, Vol. II: Naród, ojczyzna, patriotyzm, państwo, pokój, Lublin–Kielce 2006.
Creswell J. W., Projektowanie badań naukowych. Metody ilościowe i mieszane, Kraków 2013.
Czerniawska M., Patriotyzm jak znaleźć mu miejsce w mentalności społeczeństwa? [in:] Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej?, ed. J. Nikitorowicz, Kraków 2013.
Czuma H., Kościół – patriotyzm – młodzież [in:] Patriotyzm polski. Jaki jest? Jaki winien być?, ed. A. Kozłowska, Warszawa 2001.
Dziewiecki M., Wychowanie patriotyczne dzisiaj. Jak kochać ojczyznę?, „Zeszyty Formacji Katechetów” 2002, No. 2.
Gajda J., Racjonalny patriotyzm jako antidotum skrajnego nacjonalizmu [in:] Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej?, ed. J. Nikitorowicz, Kraków 2013.
Gądecki S., Homilia wygłoszona na Jasnej Górze podczas uroczystości ku czci NMP Królowej Polski połączonej z Aktem Oddania Narodu Polskiego Matce Bożej (3 maja 2016r.) [in:] Kościół a naród i państwo w perspektywie 1050. rocznicy chrztu Polski, eds. J. Krukowski, M. Sitarz, I. Dosz, Lublin 2017.
Grochowski G., Miłość do ojczyny według Jana Pawła II, Szczecinek 2011.
Grygiel S., Ojczyzna jest zawsze trochę dalej…, Kielce 1998.
Guz T., O pojęciu ojczyzny w nauczaniu błogosławionego Prymasa Tysiąclecia Stefana Wyszyńskiego [in:] Geniusz patriotyzmu jako koniecznej cnoty społecznej, eds. T. Guz, S. Zawiślak, Lublin 2022.
Jan Paweł II, Przemówienie do mieszkańców Wadowic, 16 czerwca 1999.
Jan Paweł II, Przemówienie w UNESCO, 2 czerwca 1980 [in:] Dokumenty nauki społecznej kościoła, Part II, eds. M. Radwan i in., Rzym–Lublin 1987.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2012.
Kawecki I., Szkice z metodologii jakościowych badań edukacyjnych, Rzeszów 2018.
Kuraszkiewicz R., Polityka nowoczesnego patriotyzmu, Dębogóra 2010.
Łon E., Patriotyzm gospodarczy, Poznań 2018.
Mariański J., Patriotyzm i religia jako wartości podstawowe w świadomości polskich maturzystów, „Studia Płockie” 1997, Vol. 25.
Marzęcki R., Obywatel patriota? Patriotyzm jako czynnik determinujący aktywność obywatelską młodych Polaków, „Przegląd Politologiczny” 2019, No. 1, https://doi.org/10.14746/pp.2019.24.1.1.
Nikitorowicz J., Tożsamość – wielki wysiłek ku patriotyzmowi [in:] Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej?, ed. J. Nikitorowicz, Kraków 2013.
Nycz K., Patriotyzm w katolickiej nauce społecznej, Kraków 2014.
Ostrowska K., Patriotyzm w rozwoju osobowym człowieka [in:] Patriotyzm polski. Jaki jest? Jaki powinien być?, ed. A. Kozłowska, Warszawa 2001.
Palka S., Podstawy metodologii badań w pedagogice, Gdańsk 2010.
Pilch T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa 1998.
Plaskacz M., Rastawicka A., Stefan Kardynał Wyszyński. Jedna jest Polska. Wybór z przemówień i kazań, Warszawa 2000.
Porter-Szucs B., Wiara i ojczyzna. Katolicyzm, nowoczesność i Polska, Warszawa 2022.
Proniewski A., Patriotyzm w świadomości chrześcijanina [in:] Patriotyzm a wychowanie, eds. E. J. Kryńska, J. Dąbrowska, A. Szarkowska, U. Wróblewska, Białystok 2009.
Przesmycki P., Patriotyzm w nauczaniu Kościoła katolickiego, „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym” 2008, No. 11(2), https://doi.org/10.18778/1899-2226.11.2.20.
Rynio A., Wychowanie patriotyczne w nauczaniu Sługi Bożego Kardynała Stefana Wyszyńskiego [in:] Prymas Wyszyński a Niepodległa. Naród – patriotyzm – państwo w nauczaniu Prymasa Tysiąclecia, eds. E.K. Czaczkowska, R. Łatki, Warszawa 2019.
Sakowicz E., Wychowanie do polskości [in:] Literatura, kultura religijna, polskość, eds. K. Koehler, W. Kudyba, J. Sikora, Warszawa 2015.
Sowiński A. J., Ojczyna w refleksji pedagogicznej, Kraków 2020.
Sowiński S., Zenderowski R., Europa drogą kościoła. Jan Paweł II o Europie i europejskości, Wrocław 2003.
Stadniczeńko S. L., Naród – społeczeństwo obywatelskie – demokracja [in:] Kościół a naród i państwo w perspektywie 1050. rocznicy chrztu Polski, eds. J. Krukowski, M. Sitarz, I. Dosz, Lublin 2017.
Staub E., Blind versus Constructive Patriotism. Moving from Embeddedness in the Group to Critical Loyalty and Action [in:] Patriotism in the Lives of Individuals and Nations, eds. D. Bar-Tal, E. Staub, Chicago 1997.
Szczurkowska J., Ja patriota. Psychologia patriotyzmu, Warszawa 2016.
Szweda E., Patriotyzm jako projektowanie przyszłości [in:] Patriotyzm współczesnych Polaków, ed. A. Skrabacz, Warszawa 2012.
Walicki A., Trzy patriotyzmy, Warszawa 1991.
Wiłkomirska A., Fijałkowski A., Jaki patriotyzm?, Warszawa 2016.
Wojtyła K., Myśląc ojczyna… [in:] Z Karolem Wojtyłą myśląc ojczyna, ed. W. Chudy, Lublin 2002.
Zenderowski R., Religia a tożsamość narodowa i nacjonalizm w Europie Środkowo-Wschodniej. Między etnicyzacją religii a sakralizacją etnosu (narodu), Wrocław 2011.
Ziołowicz K., Edukacja regionalna jako element edukacji patriotycznej, „Nauczanie Początkowe. Kształcenie Zintegrowane” 2007–2008, No. 1.
Zwoliński A., Wprowadzenie do rozważań o narodzie, Kraków 2005.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
