Writing as (self)therapy. On the margins of Michał Moszkowicz’s prose

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15584/tik.2024.17

Keywords:

(e)migration, Michał Moszkowicz, trauma, memory, history, (self) therapy, writing

Abstract

The sketch presents Michał Moszkowicz’prose and him as a writer, who is not well known in Poland and who emigrated to Sweden. Using writing as (self-therapy), he tried to talk about, among other things, the problem of lack of roots, alienation, loneliness, and internal breakdown. Unable to free himself from the trauma of exile, he sought solace in literature (his own and others). Constantly returning to the same events, people and conversations, he wants to deal with the traumatic past, with the suspension between two countries, languages and cultures, between Polishness and Jewishness, between exile and the inability to settle down.

Downloads

References

Browarny W., Opowieści niedyskretne. Formy autorefleksyjne w prozie polskiej lat dziewięćdziesiątych, Wrocław 2002.

Buryła S., Topika Holocaustu. Wstępne rozpoznanie, „Świat Tekstów” 2012, nr 10.

Busza A., Drogowskazy, „Kontynenty” 1959, nr 7–8.

Czechowska J., Szaleństwo na emigracji. O dwóch powieściach Michała Moszkowicza, „Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza” 2007, nr 42.

Donato E., Ruiny pamięci: fragmenty archeologiczne i artefakty tekstowe, przeł. D. Gostyńska, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 3.

Dziadek A., J’aime..., „Opcje” 2012, nr 1.

Engelking B., Psychologiczne konsekwencje doświadczeń wojennych, w: tejże, Zagłada i pamięć. Doświadczenie Holocaustu i jego konsekwencje opisane na podstawie relacji autobiograficznych, Warszawa 2001.

Erll A., Literatura jako medium pamięci zbiorowej, przeł. M. Saryusz-Wolska, w: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009.

Gosk H., Bohater swoich czasów. Postać literacka w powojennej prozie polskiej o tematyce współczesnej, Izabelin 2002.

Grynberg H., Bogdan Wojdowski był moim bratem, „Tygodnik Powszechny” 1994, nr 25.

Hen J., Western, w: tegoż, Oko Dajana, Warszawa 1990.

Jarzębski J., Pożegnanie z emigracją. O powojennej prozie polskiej, Kraków 1998.

Kochańczyk A., Więc czegom nie powiedział – niech będzie ukryte. O „Dzienniku” Jana Lechonia, w: W stronę współczesności. Studia i szkice o literaturze polskiej po 1939, red. Z. Andres, Rzeszów 1996.

Korek J., Tajemnice tożsamości – o prozie Michała Moszkowicza, w: Między językami, kulturami, literaturami. Polska literatura (e)migracyjna w Berlinie i Sztokholmie po roku 1981, red. E. Teodorowicz-Hellman, J. Gesche przy współudz. M. Brandt, Sztokholm 2013.

Kubitsky J., Szwecja od środka, Warszawa 1987.

LaCapra D., Historia w okresie przejściowym. Doświadczenie, tożsamość, teoria krytyczna, przeł. K. Bojarska, Kraków 2009.

Latocha A., Pasażerowie pociągu. Doświadczenie wygnania w świadectwach żydowskich emigrantów po Marcu ’68, w: Trauma, pamięć, wyobraźnia, red. Z. Podniesińska, J. Wróbel, Kraków 2011.

Lis-Turlejska M., Traumatyczny stres. Koncepcje i badania, Warszawa 1998.

Mazurek D., Sprostać rzeczywistości. O prozie Zbigniewa Kruszyńskiego, „Kresy” 1997, nr 4.

Moszkowicz M., E-mail do mojego syna, „Midrasz” 1998, nr 5.

Moszkowicz M, Psi paszport, Warszawa 2008.

Moszkowicz M., Rachunki sumienia, Sztokholm 2014.

Nawój E., Zbigniew Kruszyński, culture.pl, grudzień 2010 r., http://www.culture.pl/baza-literatura-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/zbigniew-kruszynski (dostęp: 23.01.2012).

Nęcka A., „Ostatni zgasi światło”. Polska proza po 2000 roku wobec problemu migracji unijnej, „Tematy i Konteksty” 2015, nr 5.

Nycz R., „Każdy z nas jest przybyszem”. Wzory tożsamości w literaturze polskiej XX wieku, „Teksty Drugie” 1999, nr 5.

Pasterska J., Modele polskiej prozy „unijnej”. Próba klasyfikacji, „Tematy i Konteksty” 2019, nr 9.

Pasterska J., Wygnanie i mit. Szkice o pisarzach (e)migracyjnych, Rzeszów 2019.

Platter D., Michał Moszkowicz – imigrant doskonały, https://www.poloniainfo.se/artykul.php?id=948 (dostęp: 16.02.2020).

Poetyka migracji. Doświadczenie granic w kulturze polskiej XX i XXI wieku, red. P. Czapliński, R. Makarska, M. Tomczok, Katowice 2013.

Płomińska M., Język i styl prozy Michała Moszkowicza, w: Między językami, kulturami, literaturami. Polska literatura (e)migracyjna w Berlinie i Sztokholmie po roku 1981, red. E. Teodorowicz-Hellman, J. Gesche przy współudz. M. Brandt, Sztokholm 2013.

Stola D., Emigracja pomarcowa, Warszawa 2000.

Święch J., Nowoczesność. Szkice o literaturze polskiej XX wieku, Warszawa 2006.

Teodorowicz-Hellman E., Twórczość literacka w Szwecji po roku 1989, w: Między językami, kulturami, literaturami. Polska literatura (e)migracyjna w Berlinie i Sztokholmie po roku 1981, red. E. Teodorowicz-Hellman, J. Gesche przy współudz. M. Brandt, Sztokholm 2013.

Zaleski M., Formy pamięci. O przedstawianiu przeszłości w polskiej literaturze współczesnej, Warszawa 1996.

Published

2024-12-04

How to Cite

Nęcka, A. (2024). Writing as (self)therapy. On the margins of Michał Moszkowicz’s prose. Tematy I Konteksty, 19(14), 267–279. https://doi.org/10.15584/tik.2024.17