Szkoła i myśl pedagogiczna w „ponowoczesności” – konteksty cywilizacyjne i społeczne
Słowa kluczowe:
globalizacja, ponowoczesność, teorie edukacyjno-wychowawczeAbstrakt
Globalizacja współczesnego świata wywołuje przemiany podstawowych środowisk wychowawczych. Zmieniają się też autorytety oraz środki i sposoby oddziaływania wychowawczego. Współczesna teoria i praktyka pedagogiczna musi uwzględniać zachodzące przeobrażenia, a jak się okazuje jest na ogół w funkcjach swych i nastawieniach nazbyt pragmatystyczna i utylitarna. Swoje cele i zadania ogranicza głównie do doraźnego przysposabiania ludzi młodych do aktualnych ról zawodowych, do wyuczania ich odpowiednich umiejętności i sprawności zawodowych oraz do różnorakiej doraźnej funkcjonalności praktycznej. Mniej zaś troszczy się o przysposobienie wychowanków do mądrego i sensownego życia, do osiągania szczęścia i głębszej satysfakcji życiowej, do uznawania roli i znaczenia wartości kultury wyższej w ich życiu, do pogłębionej refleksji nad egzystencją i jej sensem. Przy tym aktualna teoria pedagogiczna jest niedostatecznie krytyczna, a nazbyt afirmatywna w stosunku do cywilizacji technicznej i globalnego neoliberalnego systemu społeczno-ekonomicznego. Realia obecnej epoki rodzą i inspirują potrzebę nowej myśli edukacyjno-wychowawczej, nowych paradygmatów owej myśli, a w konsekwencji także nowych, szczegółowych koncepcji i teorii pedagogicznych.
Downloads
Bibliografia
Banach Cz., Reformy szkolne w Polsce. Wiek XX [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. V, Warszawa 2006.
Denek K., Potrzeba transformacji szkolnictwa wyższego, „Nowa Szkoła” 2008, nr 66.
Kutz P., Education for the Future: The Liberating Arts, „Free Inquiry”. Celebrating Reason and Humanity, August/September 2010, vol. 30, no. 5.
Kuźma J., Nauka o szkole. Studium monograficzne. Zarys koncepcji, wyd. II zm., uzupeł., Kraków 2008.
Michalik M., W kręgu współczesnych kontrowersji etycznych, Biblioteka „Res Humana”, Warszawa 2012.
Nocuń A., Edukacja naszych czasów, „Gazeta Wyborcza”, 26 kwietnia 2013.
Ostasz L., Dobre, złe, odpowiedzialne, sprawiedliwe, Biblioteka „Res Humana”, Warszawa 2010.
Reeves B., Nass C., Media i ludzie, przeł. H. Szczerkowska, Warszawa 2005.
Szewczyk K., Wychować człowieka mądrego, Warszawa 1998.
Szmyd J., Czy w świecie „płynnej nowoczesności” można budować ogólną teorię wychowania? [w:] Szkoła wobec wyzwań XXI wieku, t. 1: W poszukiwaniu humanistycznego (antropologicznego) wymiaru myśli pedagogicznej, red. K. Szmyd, E. Dolata, A. Śniegulska, Rzeszów 2012.
Szmyd J., Edukacja „drugiego dna”. Wychowanie i edukacja w koncepcji ponowoczesności Zygmunta Baumana, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Pedagogika i Psychologia”, Rzeszów 2004.
Szmyd J., Kryzys wychowania, „Dziś. Przegląd społeczny”, nr 11(194), listopad 2006.
Szmyd J., O potrzebie nowego paradygmatu pedagogicznego w dobie ponowoczesności (w druku).
Szmyd J., Wyzwania i poszukiwania edukacyjne. Szkice z pogranicza filozofii wychowania, Kraków 2002.
Tymieniecka A.T., The New Enlightenment, „Philosophical Inquiry. A Review of Philosophical Ideas and Trends”, vol. XXXII, October 2008.
Zacher L.W., Obecne i przyszłe konteksty rozwoju edukacji (Refleksje, predykcje, pytania), „Transformacje. Pismo interdyscyplinarne” 2011.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.