Regionalizm i ponowoczesność – w stronę wychowania antropologicznego i edukacji kulturotwórczej
DOI:
https://doi.org/10.15584/kpe.2015.3.3Słowa kluczowe:
edukacja, wychowanie, destrukcja, antropologia, świadomość, kultura, etnologia, środowisko, społeczeństwo, aksjologia, ponowoczesność, postmodernizm, globalizmAbstrakt
Tekst jest próbą wielostronnej analizy uwarunkowań i głównych czynników kształtujących stan współczesnej edukacji. Podstawowym nurtem narracji jest społeczno-aksjologiczny i kulturotwórczy i antropologiczny wymiar współczesnego wychowania, jego zagrożeń i szans w dobie ponowoczesnej. Wiele miejsca poświęcono tej problematyce w perspektywie przemian pokoleniowej świadomości, destrukcji postaw i systemów wartości, dezorganizacji systemów wychowania dla ludzkiej wspólnoty. Ukazano dylematy i sprzeczności w edukacji szkolnej, wskazano na niejasności i relatywizm w dziedzinie państwowych aksjologii wychowania, a także na wykorzystywanie globalnej edukacji do realizowania egoistycznych celów w globalnym świecie. W tekście znajdujemy kontrowersyjne zagadnienia dotyczące edukacji na rzecz demokratyzacji i humanizacji edukacyjno-kulturowej, wyrównywania poziomów i szans edukacyjnych w skali państw i globalizującego się świata. Artykuł zawiera również odniesienia do współczesnych zagadnień edukacji dla kultury współistnienia wielokulturowego, kształtowania postaw zrozumienia i afirmacji różnic etnokulturowych. Podkreślono w nim również współczesne dylematy i sprzeczności w harmonijnym (spójnym) formowaniu osobowości indywidualnych i zbiorowej świadomości pokoleniowej. Postuluje się podejmowanie społecznej edukacji wychowującej w kontekście zderzeń kultury tradycyjnej (regionalnej) z dominującą formacją stylów postmodernistycznych i kulturowych prowadzących do regresu antropologicznego.
Downloads
Bibliografia
Bauman Z., Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, Warszawa 2006.
Bauman Z., Razem, osobno, Kraków 2003.
Bauman Z., Tester K., O pożytkach z wątpliwości. Rozmowa z Zygmuntem Baumanem, Warszawa 2003.
Czerny J., Krzyszpin B., Paradygmaty współczesnej edukacji, Katowice 2008.
Miłosz C., Szukanie ojczyzny, Kraków 1992.
Mysłakowski Z., O kulturze współżycia. Rozważania i propozycje, Warszawa 1967.
Omelaniuk A.J., Czym jest regionalizm?, Wrocław–Ciechanów 1998.
Piezga J., Wieś czy rolnictwo podkarpackie? Dylematy socjologa [w:] Przemiany przestrzeni wiejskiej w Polsce i na Słowacji, red. M. Malikowski, J. Piezga, Rzeszów 2008.
Pigoń S., Na drogach kultury ludowej. Rozprawy i studia, Warszawa 1974.
Pigoń S., Na drogach i manowcach kultury ludowej, Lwów 1939.
Pigoń S., Z przędziwa pamięci. Urywki wspomnień, Warszawa 1968.
Seręga Z., Odroczony koniec chłopów w Polsce [w:] Równi i równiejsi, zwycięzcy i przegrani. Dynamika zróżnicowań społecznych w Polsce na przełomie XX i XXI wieku, red. E. Jurczyńska-Mac Cluskey, Tychy–Bielsko-Biała 2006.
Seręga Z., Odnowiona tożsamość wsi? Szkic o procesach instrumentalizacji tożsamości lokalnej w epoce turystyfikacji świata [w:] Przemiany przestrzeni wiejskiej w Polsce i na Słowacji, red. M. Malikowski, J. Piezga, Rzeszów 2008.
Suchodolski B., Edukacja permanentna. Rozdroża i nadzieje, Warszawa 2003.
Suchodolski B., Rozważania o kulturze przyszłości narodu, Szczecin 1989.
Szczepański J., Sprawy ludzkie, Warszawa 1984.
Szmyd K., Pokoleniowe przemiany wsi podkarpackiej 1930–2010. Wybrane dziedziny tradycji, kultury i edukacji regionu krośnieńskiego, Rzeszów 2012.
Wieruszewska M., Wieś – miejsce czy obszar [w:] W obliczu zmiany. Wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi, red. K. Gorloch, G. Foryś, Kraków 2005.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
