Kwestionowanie kanonu. Polska poezja religijna w angielskich przekładach Adama Czerniawskiego
DOI:
https://doi.org/10.15584/tik.2024.8Słowa kluczowe:
przekład literacki, antologia poezji, przesunięcie semantyczne, poezja religijna, Adam CzerniawskiAbstrakt
Artykuł omawia sposób reprezentowania i promowania polskiej liryki religijnej w anglosaskim kręgu kulturowym przez kolekcję wierszy zebranych w antologii Moved by the Spirit Adama Czerniawskiego. Ten emigracyjny poeta i tłumacz nie tylko opracował antologię, opierając się na zestawie nietypowych kryteriów literackich i artystycznych, ale również – stosując się do autorskiej idei przekładu ujętej w esejach politycznych i manifestach teoretycznych – dokonał wyboru tekstów i wprowadził w nich przesunięcia semantyczne wiedziony prywatną filozofią poezji religijnej wyłożoną na łamach publicystyki krytycznoliterackiej. Zredagowany przez Czerniawskiego tom przedstawia zatem czytelnikom anglojęzycznym wizję polskiej poezji religijnej silnie ukształtowaną przez indywidualność tłumacza-antologisty, a w rezultacie – wyraźnie odmienną od tej, która dominuje w polskiej tradycji tego typu zbiorów poetyckich i jest najbardziej popularna na polskim rynku wydawniczym.
Downloads
Bibliografia
Czaykowski, B., Czerniawski, A. O poezji, nostalgii, krytykach i kryteriach, ed. M. Rabizo-Birek, Rzeszów 2006.
Czerniawski, A. Kłopoty tłumacza, „Fraza” 2002, vol. 1–2, pp. 253-256.
Czerniawski, A. Niedźwiedzie poszły w las, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, no. 11–12 (23–24), pp. 24-27.
Czerniawski, A. (ed.) The Burning Forest, An Anthology of Modern Polish Poetry, transl. A. Czerniawski (et. al.), Newcastle 1988.
Czerniawski, A. Wyspy szczęśliwe. Eseje o poezji, Toronto-Rzeszów 2007.
Drzewucki, J. Życie z bogiem i bez boga, „Twórczość” 2012, vol. 12, p. 151-152.
Herbert, Z. Raport z oblężonego miasta, Paryż 1983.
Herbert, Wiersze zebrane, ed. R. Krynicki, Kraków 2011.
Hermaszewski, M. (ed.) A Duch wieje kędy chce... Almanach poezji religijnej, Lublin 2002.
Janowski, Ł. Polska poezja religijna w Anglii, „Odra” 2012, vol. 7–8, p. 148-149.
Jasińska-Wojtkowska, M. Sytuacja poezji religijnej [in:] To co Boskie, to co ludzkie, ed. R. Pyzałka, Wrocław 1996, pp. 9-11.
Jończyk, S. (ed.) Pogłosy ziemi. Antologia współczesnej ludowej poezji religijnej, Warszawa 1972.
Kisiel, M. Notes about Czerniawski, „Tematy i Konteksty. Special Issue in English” 2020, no. 1, pp. 542-554.
Kłak, T. (ed.) Poezja religijna 1918-1939, Lublin 2004.
Kochanowski, J. Laments, transl. S. Heaney, S. Barańczak, London 1995.
Kochanowski, J. Treny, transl. A. Czerniawski, Katowice 1996.
Koperska, M., Koperski, J. (eds.) Krzyż – drzewo kwitnące. Antologia poezji o Krzyżu, Warsaw 2002.
Korolko, M. (ed.) Średniowieczna pieśń religijna polska, Wrocław 1980.
Kuhiwczak, P. Before and After The Burning Forest: Modern Polish Poetry in Britain, “The Polish Review” 1989, vol. XXXIV, no. 1, pp. 57-70.
Le Goff, J. The Birth of Purgatory, transl. A. Goldhammer, Chicago 1986.
Ligęza, W. Życie nie do pojęcia. O poezji Wisławy Szymborskiej [in:] W. Szymborska, Wiersze wszystkie, Kraków 2023, pp. 723-766.
Mastalska, H. (ed.) Promyki dobroci i radości. Antologia poezji religijnej dla dzieci, vol. 1-2, Nowy Sącz 2005.
“Modern Poetry in Translation” 1975, vol. 23-24.
Norwid, C. K., Poezje/Poems, transl. A. Czerniawski, Kraków 1986.
Norwid, C. K. Selected Poems, transl. A. Czerniawski, London 2004.
Ostromęski, B. (ed) Każdej nocy, każdego dnia. Antologia polskiej liryki religijnej, vol. 1-3, Warsaw 1988.
Ożóg, Z. Modlitwa w poezji współczesnej, Rzeszów 2007.
Peszkowski, Z. J. (ed.) Krzak gorejący. Antologia polskiej poezji religijnej, Warsaw 1999.
Rabizo-Birek, M. Kilka uwag o poetyckim dialogu Tadeusza Różewicza i Adama Czerniawskiego, “Teksty Drugie” 2007, no. 3, pp. 206-217.
Różewicz, T. They Came to See a Poet. Selected Poems, transl. A. Czerniawski, London 1991.
Rózewicz, T. Poezje Wybrane. Selected Poems, transl. A. Czerniawski, Kraków 1994.
Sawicki, S., Nowaczyński, P. (eds.) Polska liryka religijna, Lublin 1983.
Skowron, B. (ed.) Poezja religijna. Antologia, Warsaw 2010.
Sochoń, J. (ed.) Spalony raj. Antologia młodej poezji religijnej, Warsaw 1986.
Staff, L. Znalazłem Boga. Wiersze religijne, ed. B. Piasta, Kielce 2007.
Szymborska, W. People on a Bridge, transl. A. Czerniawski, London 1990.
Szczypka, J. (ed.) Suplikacje czasu wojny. Antologia polskiej poezji religijnej 1939-1945, Warsaw 1986.
Walczak, B. (ed.) Intencje serca. Antologia poezji religijnej, Poznań 1985.
Wilczek, P. Angielsko-polskie związki literackie. Szkice o przekładzie artystycznym, Katowice 2011.
Zatorska, M., Rabizo-Birek, M. Bibliografia twórczości Adama Czerniawskiego i jej recepcji (unpublished).
Merriam-Webster Online Dictionary, https://www.merriam-webster.com
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Kategorie
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Tematy i Konteksty
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
