Konflikt młodzi – starzy w łonie drugiej emigracji niepodległościowej (na przykładzie środowiska londyńskiego w latach 1949–1966). Część II
DOI:
https://doi.org/10.15584/tik.2018.22Słowa kluczowe:
emigracja 1939–1989, studenci polscy w Anglii, konflikt międzypokoleniowy, „Życie Akademickie”, „Kontynenty”Abstrakt
Transgenerational conflicts, complaints of the representatives of the older generation on the younger one, objections put forward by the latter to the former are phenomena equally common and, one may say, everlasting (even Plato complained about the Athens youth). War emigrants who found their places in the West of Europe right after they finished their active participation in fights, most frequently left their homeland as mature and well-shaped people. They were assumed as the „old” generation. They were accompanied by children and the youth who got their education in the foreign land, started employment, settled families and also took their first steps on the cultural ground. They were assumed as the „young” generation. Taking these names into quotation marks is justified by their large conventionality, their instability and changeability in time. As I will attempt to prove in this text, the line separating the „old” from the :young” did not only refer to their dates of birth and the age line of division did not definitely settle the whole matter. It was so the more that part of the „young” also took active part in fight and after its ending despite the “old’s” expectations did not share their views and convictions. This problem being connected with others such as the relation to the past and history, relations with the homeland, patriotism and relations to Polishness1 is wide and multithread enough that there is no way to present it in its entirety. Thus I am going to focus on its part which seems to me particularly important for understanding socio-mental relations and structures of the second independence emigration. The subject of my reflection will be texts and speeches showing this conflict which appeared in the circle of published in London students’ journals in years 1949-1966 around which the later poets’ group Continents was established. This outlinepresents the chronological order of the conflict, the evolution of the way of thinking of both sides, the most important points of ignition and most visible differences and divisions revealed in this conflict. Due to richness of materials and problems requiring discussion this text has been divided into two parts. The first part comprises years 1949-1954. At that time the conflict emerged and unusually dynamically it developed leading to a clear difference between emigration generations (as it will be shown in the second part of the outline four stages of the conflict can be distinguished in this period). The second part begins with presenting the events of 1955 when the definite division between the „old” and the „young” happened. It is mainly about the November events in Manchester which can be viewed as the climax of the conflict and which initiatedits fall. Discussing it along with the division into two phases (the fifth and sixth) endswith a summary and conclusions concerning the course of the conflict.
Downloads
Bibliografia
Angerer L., Odpowiedź pobłażliwa, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 7 (73), s. 14–15.
Bielatowicz J., Czy pogrzebać „Kontynenty”?, „Kontynenty” 1962, nr 43–44, s. 1.
Bieńkowska D. I., O „Kontynentach” dla „Kontynentów” – wierszy dziesięć (głos z boku), „Kontynenty” 1962, nr 40–41, s. 21.
Brodziński B., Polski Londyn A. D. 1956, w: 1956. Polska emigracja a Kraj. Antologia źródeł, red. M. M. Drozdowski, Warszawa 1998, s. 55 i nast.
Brzękowski J., List do Redakcji, „Kontynenty” 1965, nr 75, s. 22–23.
Busza A., Argument, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, nr 18/19, s. 16.
Busza A., Dyskusja okrągłego stołu, „Merkuriusz Polski – Życie Akademickie” 1957, nr ½ (81/82), s. 18–19.
Bywalec (pseud.), [Pewien czytelnik…], „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 18.10.1955, s. 4.
Czaykowski B., Argument, „Merkuriusz Polski – Życie Akademickie” 1957, nr 1/2 (81/82), s. 7.
Czaykowski B., Młodość, starość i awantury, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 5 (61), s. 13.
Czay[kowski] B[ogdan], Historia bardzo cudna, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 11 (67), s. 6.
Czerniawski A., „O Boże, jeślim mało wart, człowieka zbaw przez wiersze”, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 7/8 (63/64), s. 13–14.
Czerniawski E. J., Czy Pan Malkiewicz słusznie „oblewa się wstydem”? List emigranta starszego do młodszego w Anglii, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1959, nr 7/8, s. 16–17.
Czerniawski E. J., Inne zrozumienie patriotyzmu, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, nr 13, s. 24–25.
Czy dzieci polskie wynaradawiają się (III), „Kontynenty” 1965, nr 81, s. 1–4.
Czy dzieci polskie wynaradawiają się (IX), „Kontynenty” 1966, nr 85/86, s. 10.
Czy dzieci polskie wynaradawiają się? (II) Rodzice piszą, „Kontynenty” 1965, nr 79/80, s. 4–7.
Czy dzieci polskie wynaradawiają się? (IV), „Kontynenty” 1965, nr 82, s. 5–7.
Czy dzieci polskie wynaradawiają się? (VII), „Kontynenty” 1965, nr 83, s. 6–7.
Czy dzieci polskie wynaradawiają się? (VIII), „Kontynenty” 1965, nr 84, s. 11.
Dobek Czesław, Młodzi i starzy, „Kontynenty” 1966, nr 87, s. 2–4.
Dobek Czesław, O przyszłość „Kontynentów”, „Kontynenty” 1965, nr 75, s. 21–22.
Echa, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 1 (69), s. 13.
F. Aryzeusz (pseud.), Sursum corda, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 3 (59), s. 11.
Grabowski Z., Matuga nie dochodzi (jurność i erotyka w prozie polskiej), „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, nr 18/19, s. 25–26.
Grabowski Z., Od Redaktora, „Kontynenty” 1964, nr 67–68, s. 1.
[Grabowski Zbigniew], Redaktor odpowiada, „Kontynenty” 1965, nr 75, s. 24.
Habielski R., Życie społeczne i kulturalne emigracji, Warszawa 1999.
Hip. Okrycki (pseud.), Gotowi i zwarci, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 6 (62), s. 15.
Hip. Okrycki (pseud.), Zapoznany geniusz, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 2 (58), s. 11–12.
Horczak J., Ignacy Żegota Domeyko, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 3 (59), s. 2.
Hymn naszej grupy, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1959, nr 4, okł.
Ihnatowicz J. A., Salony emigracyjne, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 2 (58), s. 4–5.
Ihnatowicz J. A., Sztuki piękne, czyli dzieje smutne jednego wieczoru, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 2 (58), s. 16.
Ihnatowicz J. A., Z listów do przyjaciela, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 2 (58), s. 9.
Ittar J., List do Redakcji, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 5 (73), s. 14.
Juszczakiewicz M., Młodzi!, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, nr 18/19, s. 2–3.
Kiełkowski W., Imponderabilia, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, nr 20, s. 15.
Kisiel M., Bunt i satyra. Poeci z Kontynentów wobec fantazmatów polskości – zarys, w: tegoż, Pamięć, biografia, słowo. Szkice o poetach dwóch generacji, Katowice 2000, s. 62–90.
Korespondent Specjalny Ż. A., Nadzwyczajny Walny Zjazd Z.S.A.P.U., „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 4 (72), s. 13.
Korespondent Specjalny Ż. A., Z ostatniej chwili – (korespondencja własna), „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 4 (72), s. 12.
Kozarynowa Z., Starzy – młodzi, „Wiadomości” 1961, nr 49 (818), s. 4.
Kuczuk W. J., Patriotyzm – nacjonalizm – HUMANIZM, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, nr 17, s. 14–16.
Kulczycki J., Manchester na wesoło, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 12 (68), s. 14–16.
Kulczycki J., Nakaz chwili, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 11 (67), s. 1–2.
[Kulczycki Jerzy], Przemówienie Prezesa Zrzeszenia do młodzieży w Kraju, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 9/65, s. 13.
Kulesza R., Challenge Fawley Court’u, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1959, nr 5, s. 13–14.
Laga-Mętnicki B. (pseud.), Mazaq (czyli recenzja raczej nowoczesna), „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 1 (57), s. 12.
Łochtin S., Fabryka – wzór organizacyjny teraźniejszości, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 1 (69), s. 15–16.
Łochtin S., Folwark i fabryka w psychologii kilku pokoleń, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 12 (68), s. 22–23.
Malkiewicz A., List do Redakcji, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, nr 14, s. 21.
Malkiewicz A., Patriotyzm i rozsądek, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1959, nr 11, s. 1–3.
Malkiewicz A., U źródeł „niezłomnego” pieniactwa, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1959, nr 5, s. 1–3.
Mądrala Jaś (pseud.) [właśc. Gniatczyński Wojciech], Trochę o prozie, „Merkuriusz Polski – Życie Akademickie” 1957, nr 10/11 (90/91), s. 7–8.
Moczkodan R., Konflikt młodzi – starzy w łonie drugiej emigracji niepodległościowej (na przykładzie środowiska londyńskiego w latach 1949–1966). Część I – Lata 1949–1954: dyskusje i polemiki, „Tematy i Konteksty” 2017, nr 7, s. 258–283.
Moczkodan R., Problem „polskości” w londyńskich pismach studenckich („Życie Akademickie” – „Kontynenty”), „Tematy i Konteksty” 2015, nr 6, s. 281–305.
Na marginesie Zjazdu w Manczester, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 12 (68), s. 16.
Nagrody Literackie SPK, „Życie Akademickie” 1951, nr 1 (24), s. 4.
Nowakowski Z., Hejnał nr 3, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 2.02.1956, s. 2.
O tzw. wynaradawianiu się – prawda czy obłuda?, „Kontynenty” 1965, nr 76, s. 1.
Pankowski M., Do czytelnika, „Kontynenty” 1962, nr 42, s. 7–8.
Pankowski M., Wjazd tego, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, nr 16, s. 2–5.
Pietrkiewicz J., Myśli o literaturze, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 2 (58), s. 6–7.
Pietrkiewicz J., Myśli o literaturze, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 4 (60), s. 6.
Poznański W., Klub Inteligencji w Londynie, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1959, nr 3, s. 11–12.
Przemówienie Prezesa Klubu Akademickiego, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 4 (72), s. 15.
Pytasz M., „Wiadomości”, „Kontynenty”, „Oficyna poetów”. Kilka notatek z dziejów życia literackiego na obczyźnie, w: tegoż, Kilka opowieści o niektórych dolegliwościach bycia poetą emigracyjnym i inne historie, Katowice 2000, s. 84.
Redakcja, Od Redakcji, „Merkuriusz Polski – Życie Akademickie” 1957, nr 9 (89) s. 23.
[Redakcja], Od Redakcji. Czarownice z Salem, „Merkuriusz Polski – Życie Akademickie” 1958, nr 11 (103), s. 1.
Rostworowski J., Mocny a nieśmiertelny, „Kontynenty” 1963, nr 53, s. 3.
Siedlecki Z., List do Redakcji, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1960, nr 13, s. 25.
Sikora J., Londyńska grupa literacka „Merkuriusza” i „Kontynentów” wobec stereotypów polskości, w: Siedem granic, osiem kultur i Europa, red. B. Gołębiowski, Łomża 2001, s. 235–239.
Sito J. S., „Realiści uczą się rosyjskiego”, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1959, nr 5, s. 6–7.
Sito J. S., Myślenie ma kolosalną przyszłość, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1959, nr 10, s. 13.
Sulik B., Pra-Premiera, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 4 (72), s. 14.
Sulik B., Smak Marii Juany, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1961, nr 26, s. 3–6.
Śmieja F., Pałac Kultury i Jasna Góra, „Kontynenty” 1965, nr 78, s. 1–3.
T. U., List do Redakcji, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 4 (72), s. 15.
Taborski B., „Więc im tam w Polsce…”(refleksje po podróży), „Merkuriusz Polski – Życie Akademickie” 1958, nr 9 (101), s. 3–6.
Taborski B., Clerkowie zdradzeni, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” 1959, nr 9, s. 1–2.
Taborski B., Moralne prawo, (artykuł programowo-dyskusyjny), „Merkuriusz Polski – Życie Akademickie” 1957, nr 1/2 (81/82), s. 2–5.
Uchwała Walnego Zjazdu Zjednoczenia Polskiego w W. Brytanii, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 5 (73), s. 11.
Wnęk A., Program i rola Zrzeszenia, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 11 (79), s. 5–6.
Wnęk A., Przeciwko zdaniom i zgorszeniom wieku naszego, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 12 (68), s. 21.
Zespół Redakcyjny Merkuriusza, Merkuriusz Polski. Zamiast słowa wstępnego, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1955, nr 1 (57), wkł.
Zespół Redakcyjny, [Jury Nagród „Merkuriusza Polskiego” dla Krytyków Literackich…], „Merkuriusz Polski – Życie Akademickie” 1958, nr 1/2 (93/94), s. 1.
Zespół Redakcyjny, Czy renesans Zrzeszenia?, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 11 (79), s. 1.
Żółtowska E., List do Redakcji, „Merkuriusz Polski – Życie Akademickie” 1958, nr 1/2 (93/94), s. 25.
Żółtowska E., Życie kulturalne na antypodach, „Merkuriusz Polski Nowy ale Dawnemu Wielce Podobny i Życie Akademickie” 1956, nr 12 (6), s. 9–10.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Tematy i Konteksty
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
